Obsesif inanışlar ile akademik erteleme eğilimi ve stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı obsesif inanışlar, stresle başa çıkma tarzları ve akademik erteleme eğilimi arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Ayrıca stresle başa çıkma tarzlarının, obsesif inanışlar ile akademik erteleme arasında aracılık rolü üstlenip üstenmediğinin belirlenmesi de araştırma kapsamındadır.Araştırmanın örneklemi Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden çalışmaya gönüllü katılan 445 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcılardan; Demografik Bilgi Formu, obsesyon ve kompulsiyonların arka planındaki bilişleri ölçmek amacıyla Obsesif İnanışlar Ölçeği, stres verici uyaranlarla karşılaştıklarında nasıl stratejiler geliştirdiklerini ölçmek amacıyla Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği ve üniversitede kendilerinden beklenen akademik görevlerdeki geciktirmelerini ölçen Tuckman Akademik Erteleme Davranışı Ölçeği'ni doldurmaları istenmiştir. Obsesif inanışların genellikle obsesif kompulsif bozukluk hastalarında gelişmesinin yanı sıra tanı almamış kişilerde de görülmesi ve Obsesif İnanışlar Ölçeği'nin klinik olmayan örneklemi de esas alarak geliştirilmiş olması örneklemi oluşturan üniversite öğrencilerinde OKB semptomlarının aranma zorunluluğunu ortadan kaldırmaktadır. Ölçeklerden hem toplam puanlar hem de alt boyut puanları elde edilerek analizler yapılmıştır. Araştırmanın hipotezlerini sınamak için Bağımsız Örnek t Testi, varyans analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizinden yararlanılmıştır. Obsesif inanışlar, duygu odaklı yaklaşım ve akademik erteleme arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunmuş ve stresle başa çıkma tarzlarından olan duygu odaklı yaklaşımın obsesif inanışlar ve akademik erteleme arasındaki tam aracılık rolü olduğu görülmüştür. Analizlerden elde edilen bulgular ilgili literatür ışığında tartışılmıştır.

The aim of this study is to investigate the relations among obsessive beliefs, ways of coping with stress, and academic procrastination tendency. Whether ways of coping with stress has a mediating role between obsessive beliefs and academic procrastination is also involved in the research. The research sample comprises 445 students from various universities in Turkey who accepted to attend the study voluntarily. The participants were expected to fill in Demographic Information Form, Obsessive Beliefs Scale determining the cognitions behind obsessions and compulsions, Ways of Coping Inventory identifying the strategies developed when being exposed to stressful events, and Academic Procrastination Scale measuring the delay in expected academic tasks in university settings. Because Obsessive Beliefs Scale was developed in consideration of that obsessive beliefs are not only observed in obsessive-compulsive disorder (OCD) patients but also in nonclinical sample, having OCD symptoms is not a condition to be selected as a participant in this thesis. The total and the sub-dimension scores obtained from the scales were analyzed separately. In order to test hypotheses of the study Independent Sample t Test, variance analysis, correlation analysis and regression analysis were used. It was found that there were statistically significant relations among obsessive beliefs, emotion-based coping, and academic procrastination and that emotiong-based coping had a total mediating role between obsessive beliefs and academic procrastination. The results of the analysis were discussed in the light of the literature.