Yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları ile hâlihazır harita yapımı ve arazi yapısına göre doğruluk kontrolü

Abstract

Günümüzde gelişen teknoloji ile birlikte harita yapım yöntemlerinde önemli gelişmeler yaşanmaktadır. Teknik kapasiteleri yüksek cihazlar ile uzaktan algılama yöntemleri kullanılarak yapılan çalışmalar oldukça yaygınlaşırken bu durum fotogrametrik olarak üretilen haritaların yapım yöntemlerinin de gelişmesine katkı sağlamaktadır. Fotogrametrik olarak üretilen nokta bulutu verisi, katı modeller, sayısal yüzey modelleri ve ortofoto haritalar, birçok farklı sektörde altlık olarak kullanıldığından, elde edilen bu verilerin doğruluklarının bilinmesi oldukça önem arz etmektedir. Hava kamerası kullanarak görüntü elde eden taşıyıcı sistemler genelde insansız hava aracı (İHA), uçak ve uydu görüntüleridir, bu taşıyıcı sistemlerin en belirgin görüntü aldıkları uçuş yüksekliğidir. İHA ve uydu görüntüleri ile ilgili birçok çalışma bulunmasına rağmen orta irtifada uçuş yapan uçak görüntüleri ile çalışmalar daha azdır. Bu bağlamda, bu çalışma ile literatüre katkı yapılması amaçlanmıştır.Bu çalışma kapsamında, 2015 yılında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Teknik koordinatörlüğünde Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) ile ortaklaşa yapılan True (Gerçek) ortofoto projesi kapsamında çekimi yapılan hava fotoğrafları kullanılmıştır. Bu veriler kullanılarak, fotogrametrik harita yapım süreci, sayısal yüzey modeli ve ortofoto harita üretimi gerçekleştirilerek, elde edilen veriler, yersel ölçüm metotları kullanılarak kontrol edilmiştir. Temel bulgu olarak stereo değerlendirme yoluyla 1/1000 ölçekli harita üretiminin gerçekleşebileceği, ayrıca üretilen veriler kullanılarak, yersel metotlarla aynı hassasiyette çıktı ürünlerin daha hızlı olarak üretilebileceği görülmüştür.

Nowadays, with advancing technology, important developments are taking place in map making methods. Digitally, the studies using remote sensing methods are becoming widespread. The development of hardware and software used in the production processes of the maps made by photogrammetric methods maintains producing the outputs faster and also increasing their accuracy. The point cloud data, solid models, digital surface models and orthophoto maps produced through photogrammetrically are used in many different sectors as bases. Therefore, it is very important to know the accuracy of these obtained data. Carrier systems using an aerial camera are generally unmanned aerial vehicle (UAV), aircraft and satellite images. The most significant distinction between these carrier systems is flight heights. Although there are many studies on UAV and satellite imagery, there are less with aircraft images flying at mid-altitude. In this context, it is aimed to contribute to the literature with this study.Aerial photographs taken as part of the True orthophoto project in 2015 under the technical coordination of the Ministry of Environment and Urbanization and in partnership with Turkish Catastrophe Insurance Pool (TCIP) were used in the scope of this study. By using these data, photogrammetric mapping process, digital surface model and orthophoto production were made. The obtained data were tested by using terrestrial measurement methods.As a main finding, it is seen that 1/1000 scale map production can be made by means of stereo evaluation; moreover, as compared to terrestrial measurement methods it is seen that the outputs can be obtained faster and in closer sensitivity by using the data produced.