Divân edebiyatı metinlerinin ilköğretim II. kademede kullanılabilirliği ve Hayriyye-i Nâbî`nin 8. sınıf Türkçe ders kitabında etkinliklerle işlenmesi

Abstract

Divân edebiyatı 600 yılı aşkın bir zaman dilimini içine alan bir edebiyattır. Bu edebiyat zaman içerisinde yenileşmelere ayak uyduramamış ve varlığını yeni edebiyata bırakmıştır. Bu yer bırakışın ardından Divân edebiyatı varlığı hakkında yapılan tartışmalarla sürdürmeye devam etmiştir.Tartışmalar genellikle yeniyi oturtmak için eskinin top yekûn reddi biçiminde kendini göstermiş ve çoğunlukla eski yani Divân edebiyatı haksız eleştirilere, toptancı bir bakış açısına mahkûm edilmiştir. Anlaşılmazlıkla suçlanan 600 yıllık edebiyatımız, onu neden anlayamadığımızı hiçbir suretle sorgulamadan bir köşeye itilmeye çalışılmıştır.Biz ilköğretim ikinci kademedeki öğrencilerimizin Divân edebiyatının hiç değilse isminden haberdar olmalarını istedik ve bunu gerekçeleri, açıklamaları, araştırmaları ve model uygulaması ile sunmaya çalıştık. Çalışmamızda öncelikle genel özellikleri ile Divân edebiyatı ele alınmış, bu edebiyatın genel kural ve özellikleri üzerinde durulmuş, Divân edebiyatı üzerine yapılan tartışmalara genel olarak değinilmiştir. Daha sonra bir eseri ya da yazarını tanımanın devrini tanımakla doğru orantılı olduğu kanısıyla Nâbî'nin yaşadığı devrin siyasi olaylarına ve edebî yaşantısına yer verilmiş, Nâbî'nin hayatına, edebî şahsiyetine, ondan etkilenen şairlere ve Nâbî'nin eserlerine değinilmiştir.Tezimizin ana konusunu oluşturan Nabî'nin Hayriye isimli mesnevîsi, dil ve üslup özellikleri ile hakkında söylenenler bakımından incelenmiş, Divân edebiyatı metinlerine ilköğretim ikinci kademede yer verilebilmesi üzerine yapılan çalışmalardan bahsedilmiş, son kısımda ise Divân edebiyatı metinlerinin ilköğretim ikinci kademede kullanılmasına yönelik Hayriyye'den alınan örneklerle hazırlanmış bir uygulama örneğine yer verilmiştir.

Divan Literature is a literature which covers a period of more than 600 years. This literature could not keep up with the reformation within time and left its existence to the new. After that replacement, Divan literature has continued to pursue its presence with the discussions permanently.Debates have mostly shown itself in the form of a denial of the past completely to fit the new, and have often been condemned to unfair criticism, and a deductive point of view. Our 600-year-old Literature, accused of incomprehensibility, was tried to be pushed aside by no means questioning.We wanted second level primary school students at least to know about the name of Divan Literature and tried to demonstrate this with reasons, descriptions, researches and application of the model: In this study, the general properties of the Divan literature has been mentioned, the general rules and specifications have been focused, and the debates on Divan Literature have been mentioned in general. Later, with the opinion of recognition of a work or its author is directly proportional to recognition of the period, the political events and literary life of the period that Nâbî lived have been included, Nâbî's life, literary personality, poets affected by him and his works have been studied.Nabî's Masnavi called Hayriye constituting the main subject of my thesis, has been examined in terms of the language and features of style and the things told about him and the studies about being able to include the texts of Divan literature in the second level of the primary school has been tackled. In the last part, for the use of Divan Literature texts in the second level of primary school of Divan literature, an application example prepared with the examples taken from Hayriyye has been demontsrated.