Öğretmen adaylarında psikolojik iyi oluş algılanan sosyal yetkinlik ve güvengenliğin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş, algılanan sosyal yetkinlik ve güvengenlik durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, ilişkisel tarama modelinde betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın örneklem grubunu Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesinde 2015-2016 eğitim öğretim yılında öğrenim görmekte olan öğrenciler arasından seçkisiz örnekleme yöntemiyle belirlenen 205'i erkek (%35,3) ve 375'i kız (%64,7) olmak üzere toplam 580 öğrenciden oluşmuştur. Araştırma grubunun yaş ortalaması 21.15'tir. Araştırmada veri toplama araçları olarak Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Sosyal Öz-Yeterlik Algısı Ölçeği, Voltan-Acar Kendini Belirleme (Güvengenlik) Envanteri ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde İlişkisiz Örneklemler İçin Tek Faktörlü Varyans Analizi, Bağımsız Örneklemler t Testi ve Çoklu Regresyon analizine başvurulmuştur. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş puanlarında baba tutum algısına ve sosyal-kültürel etkinliğe katılma durumuna göre manidar farklılıklar bulunmakta iken cinsiyete, yaşamının çoğunun geçirildiği yere, anne tutum algısına, algılanan akademik başarıya, mezun olunan lise türüne, algılanan sosyal-ekonomik düzeye ve doğum sırasına göre manidar bir farklılık bulunamamıştır. Sosyal yetkinlik puanlarında yaşamın çoğunun geçirildiği yere ve sosyal-kültürel etkinliğe katılma durumuna göre manidar farklılık bulunmakta fakat cinsiyete, anne tutum algısına, baba tutum algısına, algılanan akademik başarıya, mezun olunan lise türüne, algılanan sosyal-ekonomik düzeye ve doğum sırasına göre manidar bir farklılık tespit edilememiştir. Güvengenlik puanlarında ise anne tutum algısına ve sosyal-kültürel etkinliğe katılma durumuna göre göre anlamlı farklılık tespit edilmiş, cinsiyet, yaşamının çoğunun geçirildiği yer, anne tutum algısı, algılanan akademik başarı, mezun olunan lise türü, algılanan sosyal-ekonomik düzey ve doğum sırası değişkenlerine göre manidar bir farklılık bulunmamıştır. Ayrıca araştırma sonucunda öğretmen adaylarında algılanan sosyal yetkinlik ve güvengenlik, psikolojik iyi oluşun anlamlı düzeyde birer yordayıcıları olduğu tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler:Öğretmen adayı, psikolojik iyi oluş, algılanan sosyal yetkinlik, güvengenlik

In this research, it was aimed to investigate the psychological well-being, perceived social competence and assertiveness of pre-service teachers. The research was a descriptive study on relational screening model. In the sample group of the research, there were totally 580 students including 205 male (35.3%) and 375 female (64.7%) chosen with convenience sampling method among the students studying at Erzincan University Faculty of Education in 2015-2016 academic year. Age average of the research group was 21.15. Psychological Well-Being Scale, Social Self-Competence Perception Scale, Voltan-Acar Assertiveness Scale and Personal Information Form were used as data collection tools in the research. In analysis of obtained data, One-Way Variance Analysis for Unrelated Samples, T-Test for Independent Samples and Multiple Regression Analysis were performed. According to the findings obtained at the end of the research, whereas significant differences were found between father's attitude perception and participation of pre-service teachers into social-cultural activities in psychological well-being scores of the pre-service teachers, no significant differences were determined in terms of gender, the place where most of life was spent, mother's attitude perception, perceived academic success, graduated high school type, perceived social-economic level, and birth order. In social competence scores, whereas significant differences were noticed in terms of the place where most of life was spent, and pre-service teachers' status of participating into social-cultural activities, no significant differences were determined no significant differences were obtained in terms of gender, mother's attitude perception, father's attitude perception, perceived academic success, type of graduated high school, perceived social-economic level, and birth order. In assertiveness scores, significant differences were determined in terms of mother's attitude perception and participation into socio-cultural activities; however, no significant differences were specified in terms of gender, the place where most of life was spent, father's attitude perception, perceived academic success, and birth order. Furthermore, it was also determined at the end of the research that perceived social competence and assertiveness in pre-service teachers were significant predictors of psychological well-being.Key Words: Pre-service teacher, psychological well-being, perceived social competence, assertiveness