Anonim şirketlerde kanuni temsilcilerin kamu alacaklarından sorumluluğu

Abstract

Anonim şirketlerin, şirketin hisse sahipleri ve şirketin işlerini idare eden kanuni temsilcilerinden bağımsız bir tüzel kişiliği bulunmaktadır. Her ne kadar şirketin faaliyetlerinin tüm neticelerinden anonim şirket tüzel kişiliğinin sorumlu olması kural olsa da, anonim şirketlerin kamu borçlarını ifa etmemesi durumunda, ifa edilmeyen borçlardan ötürü anonim şirket kanuni temsilcilerinin sorumluluğuna gidilebilmektedir. Bu durumda, kanuni temsilciler fer'i borçlular olarak kabul edilmekte ve kamu alacakları bu kişilerin kişisel mal varlığından tahsil edilmektedir. Bir diğer ifade ile ifa edilmeyen vergi ve diğer kamu borçlarından dolayı, anonim şirket kanuni temsilcilerinin şahsi sorumluluğu söz konusu olabilmektedir.Kanuni temsilcilerin şirketin kamu borçlarından ötürü sorumlulukları ile ilgili olarak pozitif hukukumuzda çeşitli düzenlemeler bulunsa da, bu düzenlemeler kendi aralarında sistematik bir bütünlük oluşturamamış olup, kendi aralarında çelişkiler içermektedir. Bu düzenlemeler ticari yaşam ve pratikte karşılaşılan durumlar sonucunda ortaya çıkan belirsizlikleri ve ihtilafları çözüme kavuşturabilmek açısından da yeterli seviyede değildir. Hal böyle iken, vergi ve diğer kamu alacaklarını tahsil ile görevli kamu kurumları, yasaların icrasında sıklıkla hata yapabilmekte yahut alacağı en kısa zamanda tahsil edebilmek amacıyla hukuka uygun olmayan işlemler gerçekleştirebilmektedir. Bu çalışma ile kamu alacaklarının anonim şirketlerin kanuni temsilcilerinden tahsil edilebilme koşulları, bu alacaklara ilişkin sorumluluğun içeriği ve mahiyeti incelenerek, problem oluşturan durumların belirlenmesi ve çözüm önerileri getirilebilmesi hedeflenmektedir.Anahtar Kelimeler: Anonim şirket, kanuni temsilci, kamu alacağı, sorumluluk.

Joint-stock companies have independent corporate personality from shareholders and the board of directors. Although it is the main rule that the corporate personality is responsible for all the consequences of the company's action, in case the joint stock corporations do not pay its taxes, the board of directors could be held accountable for these outstanding depts. In this respect, members of the board of directors are considered as subsidiary debtors and so taxes are collected their personal assets. In other words, due to the unexecuted taxes and other public debts, the personal responsibility of the directors may come into question.Although there are various regulations in our positive law with regard to the responsibilities of the legal representatives for corporations' public debts, these adjustments do not have a systematic unity and contain contradictions among themselves. In addition, it can be claimed that these regulations are not at a sufficient level in order to be able to solve the uncertainties and conflicts that are arising from the commercial life and practise. While this is the case, the public institutions charged with collecting taxes and other public claims can often make mistakes in the execution of laws or they may perform illegal transactions in order to collect the receivables in an early manner. This study therefore set out to assess the main conditions under which public receivables can be collected from the legal representatives of joint stock corporations; the content of the liability of these receivables; to determine the problematic situations; and to suggest solutions for these potential problems.Keywords: Joint-stock company, legal representative, public depts, liabilty.