Beyazbulut dergisindeki kurgusal metinlerde karakterler aracılığıyla verilen iletiler

Abstract

Sınırları belli bir dünyada yaşayan çocuğun dünyası başlangıçta anne, baba, ağabey, abla ve arkadaşları ile sınırlıdır. Bu dönemde çocuğun davranışlarının çoğunu yakın çevresinde bulunan kişiler etkiler, çocuklar onları kendilerine rol model alırlar. Okumaya başlayan çocuğun sınırları genişlemeye başlar ve ona yepyeni dünyaların kapıları açılır. Çocuklar, çocuk edebiyatı ürünlerinde yer alan karakterler aracılığıyla farklı insanları tanır. Okuduğu kitap, roman, hikâye ve dergilerde karşılaştığı kahramanlar aracılığıyla yeni kişilerle tanışır. Okuduğu karakterlerle özdeşim kurar, kendisi ile olan ortak yönleri bulur, farklı yönlerini karşılaştırır. Bu metinlerde geçen karakterlerle yakın bağlar kurar. Metinde geçen bir olaya veya duruma karşı karakterin verdiği tepki, olayı yorumlayışı, sorunu çözme şekli ya da olay karşısında takındığı tavır, çocuğu çeşitli yönlerden etkiler. Benzer durumlarda çocuğun aynı tepkiyi, davranışı göstermesine sebep olabilir. Muhtevasında birçok edebî tür barındıran çocuk dergileri çocuk edebiyatının önemli kaynaklarındandır. Özellikle dergilerdeki kurgusal metinler aracılığıyla farklı karakterler, farklı olaylar içerisinde sunulabilir ve bu yolla çocuğun olumlu bir kişilik geliştirmesine yardımcı olunabilinir. Bu çalışmada sekiz yıl internet ortamında yayın yapan ve 2013 yılında ilk kez basılı olarak yayımlanmaya başlanan BeyazBulut dergisinde yer alan kurgusal metinler aracılığıyla verilen iletiler incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla ilk on üç sayı doküman analizi deseniyle incelenmiş, iletiler başlıklar altında toplanmıştır. Sonuç olarak incelenen dergilerdeki kurgusal metinlerde verilen iletilerin bazılarının, olumlu yani çocuk gerçeğine uygun özellikler gösterdiğini bazı karakterler aracılığıyla verilen iletilerin ise çocuk gerçekliğine uymayan, kalıplaştırıcı, idealize karakter özellikler gibi olumsuz mesajlar verdiği tespit edilmiştir.

The world of children living in certain borders is initially limited to parents, siblings, sisters and friends. In this period, the majority of the child's behaviour is affected by the people in the immediate vicinity, and the children take them as role models. The boundaries of the child who begins to read start to expand and the gate of new worlds open up to him/her. Children recognize different people through characters in children's literature works. They meet new people through the characters they encounter in the books, novels, stories, magazines they read. They identify with the characters they read, they find something in common with them and they compare their different aspects with these characters. They establish close links with the characters in these fictional texts. The characters' reaction to a situation or condition, his/ her interpretation of the situation, the way he/she handles with the situation or problem, affects the child from various aspects. This may cause the child to react in the same way in similar cases. Children's magazines that contain many literary genres are important sources of children's literature. Particularly, different characters can be presented in different events through the fictional texts in the magazines and in this way they can help the child to develop a positive personality. In this study, the messages conveyed via fictional texts in the BeyazBulut magazine, which was published online for eight years and printed for the first time in 2013, were attempted to be examined. For this purpose, the first thirteen issues were analysed by the document analysis pattern which is a form of qualitative research model and the messages were collected under the headings. As a result, it is possible to state that some of the messages given in the fictional texts in the magazines are positive, namely they are suitable for child reality while messages conveyed through some characters give negative, inappropriate messages for children such as stereotyped and characterized messages.