Hemşirelerin bakım verirken hemşirelik sürecini bilme ve uygulama durumları

Abstract

Giriş: Hemşirelik süreci bireyin bakım gereksinimlerinin belirlenmesi ve çözüme ulaştırılmasında kullanılan sistematik bir yöntemdir. Ülkemizde bakım alanlarında kullanımı henüz yeni olan hemşirelik sürecinin hemşireler tarafından bilme ve uygulanma durumlarının belirlenmesi konu ile ilgili gerekli iyileştirmelerin yapılmasına katkı sağlayacaktır.Amaç: Bu araştırma hemşirelerin, bakım verirken hemşirelik sürecini bilme ve uygulama durumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Materyal ve Metod: Tanımlayıcı türde olan bu araştırma bir ilin devlet hastanesinde çalışan hemşireler ile Ocak- Eylül 2015 tarihleri arasında yürütülmüş olup, Mayıs 2016 tarihinde tamamlanmıştır. Bu araştırmanın evrenini, sözü edilen hastanede görev yapmakta olan 151 hemşire, örneklemini ise çalışmaya gönüllü olarak katılım ve hemşireye ulaşılabilme durumu esas alınarak 131 hemşire oluşturmuştur. Veriler `araştırmacı tarafından literatür ve benzer çalışmalardan yararlanılarak geliştirilen `Kişisel Bilgi Formu` ve `Hemşirelik Süreci Bilgi ve Uygulama Düzeyi Belirleme Formu` kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde; sayı, yüzde, ortalama, Kruskal-Wallis Varyans , Mann-Whitney U ve Korelasyon analizleri kullanılmıştır.Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hemşirelerden %77.9'unun hemşirelik sürecinde kendisini yeterli bulduğu, %94.7'sinin klinikte hastaya bakım verirken hemşirelik sürecini kullanmayı gerekli gördüğü belirlenmiştir. Hemşirelerin en çok hemşirelik sürecinin veri toplama (%36.6) aşamasında, en az ise değerlendirme (8.5) aşamasında sorun yaşadıkları bulunmuştur. Hemşirelik süreci kullanımını artırmadaki önerilerde hemşirelerin %40.5'i hizmet içi eğitimlerin verilmesini, hemşirelik süreci kullanımının sağladığı yararlarda ise hemşirelerin %37.5'i daha kaliteli bakım verilmesini sağladığını bildirmişlerdir. Literatür dikkate alınarak hazırlanan `Hemşirelik Süreci Bilgi ve Uygulama Düzeyi Belirleme Formunda yer alan çoktan seçmeli 21 sorunun tümüne doğru cevap veren hemşire bulunmamıştır.Hemşirelerin hemşirelik süreci ile ilgili teorik bilgilerine yönelik sorulara verdikleri doğru cevap ortalaması 80.09±14.10, uygulamaya yönelik hazırlanan 3 örnek vakaya ait sorulara verdikleri doğru cevap ortalaması 78.30±23.31 bulunmuştur. Ayrıca hemşirelerin bilgi sorularına verdikleri cevapların doğru düzeyi ile uygulama soruları doğru düzeyleri arasında pozitif yönlü zayıf bir ilişki (p<0,05) olduğu saptanmıştır.Sonuç: Hemşirelerin tamamına yakınının bilme ve uygulama durumlarının yeterli olduğu fakat sürecin en çok veri toplama aşamasında sorun yaşadıkları belirlenmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda lisans öğrenim süresince hemşirelik eğitiminde hemşirelik sürecinin önemi vurgulanmalı ve meslek hayatında ise hizmet içi eğitimlerle desteklenmesi önerilebilir.Anahtar kelimeler: Hemşire, hemşirelik süreci, süreci bilme, süreci uygulama

Objective: Nursing process is a systematic and method used to determine one's care needs and to answer them. Since it is new in care settings in our country, to determine awareness level and implementation status of nursing process by nurses will be useful in terms of making contributions to the necessary reformations and improvements. This study was conducted to determine the extent to which nurses know and apply the nursing process when giving care. Materials and Methods: This descriptive study was conducted between January and September 2015 with nurses working in a provincial state hospital and was completed in May 2016. The study population consisted of 151 nurses who were working at the hospital and the sample consisted of 131 nurses who volunteered to take part in the study and who could be contacted easily. The data were collected using a personal information form and a Nursing Process Knowledge Assessment Questionnaire, which were developed by the investigator with the help of the literature and similar studies. The data were analyzed using numbers, percentages, Kruskal-Wallis Variance Analysis, Mann-Whitney U test and Correlation analysis. Results: From the nurses included in the study, 77.9% stated that they found themselves competent in the nursing process and 94.7% that they considered it necessary to utilize the nursing process while giving care to patients in the clinic. The nurses experienced problems mostly in the data collection (36.6%) stage of the nursing process. When they were asked about their suggestions for improving their skills in using the nursing process, they mostly recommended in-service training (40.5%). As for the benefits rendered through the use of nursing process, they stated that the nursing process enabled them to give more qualified care to patients (37.5%). There were not any nurses who gave correct answers to 21 multi-optional questions in the `Form to determine knowledge and implementation status of nursing process`. It was found that average score obtained from questions that were correctly answered and addressed nurses' theoretical knowledge about nursing process was 80.09±14.10 while average score obtained from questions that were correctly answered and addressed their practical knowledge through 3 sample cases was 78.30±23.31. Besides; it was noted that there was a positive but weak correlation between correctly answered theoretical questions and correctly answered practical questions (p<0.05). Conclusion: It was identified that knowledge level and implementation level of nursing process of nearly all the nurses were satisfactory but they experienced difficulties during data collection phase most. In line with these results; it may be recommended that importance of nursing process should be emphasized during undergraduate nursing education and reinforced during professional career through on-the-job trainings.Keywords: Nurse, nursing process, knowing the process, applying the process