Hemşirelerin tıbbi hatalarda tutumlarının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma, hemşirelerin tıbbi hatalarda tutumlarının ve etkileyen faktörlerin incelenmesi amacıyla kesitsel olarak yapılmıştır. Araştırma Çanakkale Mehmet Akif Ersoy Devlet Hastanesinde 26.11.2018-15.02.2019 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini araştırmaya katılmayı kabul eden 362 hemşire oluşturdu. Verilerin toplanmasında, hemşireleri tanıtıcı bilgi formu ve Güleç ve İntepeler tarafından geliştirilen Tıbbi Hatalarda Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmaya dahil edilen hemşirelerin %89,9'u kadın, %60,5'i lisans mezunudur. Hemşirelerin %96,1'i tıbbi hatalara ilişkin hizmet içi eğitim almadığını belirtmiştir. Ayrıca hemşirelerin %95,5'i hasta sayısının fazla olmasını tıbbi hataların öncelikli nedeni olarak belirtirken %81,2'si tıbbi hataların bildirilmesi gerektiğini belirtmiştir. Hemşirelerin ölçek toplam puan ortalamasının 2,36±0,32, tıbbi hata algısı alt boyut puan ortalamasının 3,19±0,71, tıbbi hataya yaklaşım alt boyut puan ortalamasının 2,24±0,44, tıbbi hata nedenleri alt boyut puan ortalamasının ise 2,25±0,44 olduğu saptanmıştır. Hemşirelerin ölçek toplam, tıbbi hata yaklaşımı ve tıbbi hata nedenleri alt boyut puan ortalamaları düşük bulunurken sadece tıbbi hata algısı alt boyut puan ortalamasının, ortalamanın üzerinde olduğu bulunmuştur. Cinsiyet, eğitim durumu, çalışılan servis, günlük bakım verilen hasta sayısı ile ölçek toplam puan ortalaması arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Alt boyutlardan tıbbi hata algısı alt boyutu ile fazla mesai yapma durumu, tıbbi hataya yaklaşım alt boyutuyla cinsiyet, eğitim durumu, çalıştığı servis, hemşire başına düşen günlük hasta sayısı arasında, tıbbi hata nedenleri alt boyutuyla yaş ve eğitim durumu arasında, anlamlı istatiksel ilişki saptanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; tıbbi hatalar, nedenleri ve önlenmesine ilişkin hizmet içi eğitim programlarının düzenlenmesi, hemşire başına düşen hasta sayısının azaltılmasına yönelik önlemlerin alınması, yeni mezun hemşirelere oryantasyon eğitiminde tıbbi hatalar, nedenleri, önlenmesine yönelik eğitim verilmesi önerilebilir.

This study was conducted with the cross-sectional research design in order to investigate the attitudes of nurses in medical errors and the affecting factors. The study was carried out at Çanakkale Mehmet Akif Ersoy State Hospital between November 26th, 2018 and February 15th, 2019. The sample of the study consisted of 362 nurses who agreed to participate in the research. In the data collection, the nurses' introductory information form and the Medical Errors Attitude Scale (MEAS), which its Turkish validity and reliability study has been carried out by Güleç and İntepeler, were used. Of the nurses included in the study, 89,9% was female, 60,5% had Bachelor's degree. Of the nurses, 96,1% had no in-service training on medical errors. In addition, 90% of the nurses stated that high number of patients were the primary cause of medical errors, while 81,2% stated that the medical errors should be reported. The total score average of the nurses was 2,36±0.32, the medical error perception sub-scale score average was 3,19±0,71, the approach to medical error sub-scale score average was 2,24±0,44, and the medical error causes sub-scale score average was 2,25±0,44. Nurses' total score, medical error causes and approach to medical error sub-scale score averages were found to be low, but their medical error perception sub-scale score average was above average. A significant correlation was found between gender, education status, working service, number of daily patients per nurse and the total score average. Statistically significant relationships were found between medical error perception sub-scale and overtime working status between the approach to medical error sub-scale and gender, education status, service worked, number of daily patients per nurse, and between causes of medical error sub-scale and age and educational status. According to the study results, it may be suggested to organize in-service training programs on medical errors, their causes and prevention, to take measures in order to reduce the number of daily patients per nurse, and to provide training for new graduate nurses on medical errors, their causes and prevention in orientation training.