İktisadi kalkınmada insan kaynakları geliştirme konsepti -Türkiye için model ve stratejiler-

Abstract

ÖZET İktisat bilimi, ana akımı elinde tutan neo-klasik iktisadın dışındaki görüşlere yeterince değer vermemektedir. Çünkü pozitif felsefeye bağlı olarak Sanayi-Bilim ve Fransız Devrimlerinin arasında Batı'da dünyaya gelen iktisat, tümevarım yöntemine dayandığı için gerçek hayattaki olay ve olguları değil, olması gerekeni anlatır. Bu çalışmada iktisat bilime bu anlamda operasyonei kimlik kazandırmak için iktisadi kalkınma konusunu multi-disipliner bir yaklaşımla realiteye dayanarak incelenmiştir. Kalkınmanın belirleyicileri Sanayi Devrimi'nden günümüze kadar sürekli bir değişim içinde farklılaşmıştır. Ancak kalkınmanın temel felsefesi değişmemiştir. Kalkınma küresel fırsatlarla yerel donanımların uyumlaştırılması sonucunda yaşanan bir dönüşüm sürecidir, işte bu uyumun sağlanmasında kalkınma ile ilgili diğer tüm kritik faktörler arasında tamamlayıcılık ilişkisini sağlayan beşeri sermaye, sadece ekonomik değil sosyal ve siyasal içeriği ile iktisat bilimine operasyonei bir kimlik kazandırır. Çalışma nihai olarak Türkiye bağlamında kalkınmanın sağlanmasında küresel fırsatları yakalayan ve bu fırsatları yerel donanımlarla uyumlu hale getiren beşeri sermaye konseptinin geliştirilmesini hedeflemektedir. Üç bölümden oluşan tezin birinci bölümünde iktisat teorisindeki mevcut kalkınma ve beşeri sermaye kuramları incelenmiş ve bu teoriler ana akımın hakimiyetinden dışarı çıkamadığı için çeşitli açılardan eleştirilmiştir. İkinci bölümde kalkınma dönüşümünü beşeri sermayenin nasıl sağlayacağının ortaya konulabilmesi için kalkınmadaki küresel eğilimler ve bu eğilimleri karşılayan-uyumlaştıran beşeri sermayenin stratejik işlevleri sınıflandırılarak açıklanmıştır. Üçüncü bölümde ise Türkiye bağlamında kalkınmadaki küresel eğilimler ve Türkiye'nin kalkınma deneyimleri açıklanarak, kalkınma için nasıl bir beşeri sermaye geliştirme sürecinin uygulanması gerektiğini gösteren bir konsept geliştirilmiştir.

ABSTRACT Economics as social science does not respect any views and theories other than neo-classical theory that occupies whole of the maim stream in economics. This is because of, economics was born in the west societies depending on positivism and three revolutions, namely, Industrial, Scientific and French, by this context main stream economics tries to explain not the events or phenomens in real life instead what events and phenomens must be its ideal world. In this study the subject of economic development analysised by multi-discipliner context to make economics not ideal but real and operational. The determinants of development differentated since Industrial Revolution. But the philosopy of development never changed. Development is a transformation procces that is created by harmonization of global opportunites with local endowments. In the creation of this harmonization, human capital as a complementary of all determinant of development, turns science of economics into operational and real world with its not only economic content but with its social and political contents. This study finally aims to develop a human capital concept for Turkey for catching global opportunities and making them harmonizied with lokal endowments. In the first part of study existing development and human capital theories analysised and critized. In the second part global trends in economic development explained to show how human capital's strategic functions absorbs and adopts these trends. Third part of study Turkish development experience and effort of adoptation of global trends explained. And a concept developed which shows development of human capital procces for growth and development.