Öğrenen organizasyonlar ve öğrenen yönetici (Arçelik A.Ş. Eskişehir Buzdolabı İşletmesi`nde uygulama)

Abstract

m ÖZET Yönetim ve Organizasyon kavranılan bir bilim dalı haline gelene kadar birçok evrelerden geçmiştir. Bu kavramlara ilişkin çeşitli tanımlamalar yapılmıştır ve bu tanımlar da günümüzdeki anlamlarını bulana kadar çeşitli evrelerden geçmiştir. Gerek `Yönetim` ve gerekse de `Organizasyon` kavramlarına ilişkin çeşitli tanımlamalar yapılmaktadır. `Yönetim`, belirli amaçlara ulaşabilmek amacıyla insanlara iş yaptırabilme, onların yaptıktan işlerde işbirliğini gerçekleştirebilmek ve koordinasyonu sağlama faaliyetleridir. `Organizasyon` ise, işletmenin faaliyette bulunması için gerekli olan makine, emek, doğal kaynaklar ve sermaye gibi faktörler ile donatmak olarak tanımlanabilir. Yönetim ve organizasyon kavramlarının çeşitli ilke ve prensipleri mevcuttur. Bu kavramlar, bu ilke ve prensipler çerçevesinde uygulandıkları sürece amaca ulaşılabilmektedir. Yönetim ve organizasyon kavramları günümüze gelinceye dek bir çok aşamalardan geçmiştir ve günümüzde `eğitim`, `öğrenme` ve `herkesin katılımı` gibi kavramlar önemli hale gelmiştir. Bu çerçevede yönetim ve organizasyon kavramları ile yöneticilerin niteliklerinde de değişiklikler gündeme gelmiştir.IV Bu bağlamda `öğrenen organizasyon` ve `öğrenen yönetici kavramları` güncel hale gelmiştir. `Öğrenen organizasyon`, insanları gerçekten başarmak istedikleri sonuçlara ulaşmak için sürekli olarak kapasitelerini geliştirdiği, yeni ve geliştirici düşünce yöntemlerinin teşvik edildiği, ortak hedeflerin serbest bırakıldığı, insanların sürekli birlikte öğrenme yöntemlerini öğrendiği bir organizasyondur. Özetle öğrenen bir organizasyon, geleceğini yaratmak için sürekli kendini geliştiren bir organizasyondur. Öğrenen organizasyon kavramının, personel yetiştirme ve geliştirmeye verdiği önem çok büyüktür. Aslında `öğrenen` ve bunu `kararlarına yansıtan` personeldir. Organizasyonlardaki örgüt kültürü ve ortamın, personeli bu yönde teşvik edici olması gerekmektedir. Öğrenen organizasyonlarda `eğitim`, `insan kaynakları` ve `insana verilen değer` çok büyüktür. Eğer işletme `öğrenen organizasyon` ise, koyduğu hedefe daha kolay ulaşır, uygulamak istediğini daha çabuk hayata geçirir. Bu hedef işletmeden işletmeye değişebilir. Kan arttırmak, ihracata yönelmek, maliyetleri düşürmek, işçi verimliliğini yükseltmek, kaliteye ulaşmak ve dış pazarlara açılmak bu hedeflerden biri olabilir. Hedef ne olursa olsun o konuda `öğrenerek` başarılı olunabilir. Burada en önemli konu `bilgi paylaşımı`dır. `Yönetici` ve `Lider` kavramları genellikle birbiriyle karıştırılmaktadır. Aslında bu kavramlar birbirini bütünleyen kavramlardır. İyi bir yöneticinin liderlik vasıflarını da taşıması gerekmektedir. Organizasyonlarda yöneticinin `öğrenen yönetici` sıfatı kazanabilmeleri için, aynı zamanda liderlik vasıflarını taşıması gerekmektedir.

ABSTRACT Management and organization concepts have completed many evolutions to become a sience. Many descriptions have done to these concepts to find their correct meanings. Both `management` and `organization` concepts have various meanings. `Management` is the achievement of the organizational objectives through people and other resources. It can be defined as `to get the job done` activity. On the other hand, `organization` is the result of the organizing process. It can be defined as the structured grouping of people working together to accomplish objectives with factors of production like machinery, man-power natural resources and capital. There are many principles and rules for both management and organization concepts. These concepts reach their targets easily in case of following the principles and rules. Management and organization concepts have also completed many levels. Nowadays, many other concepts like `teaching`, `learning` and `people participation` become an important situation. In this manner, some changes have occured in management and organization concepts and in their features.VI Depending on these changes, `learning organization` and `learning managers` come into discuss. `Learning Organization` is an organization that people involved try to enhance their capacity, create new ideas and thoughts, share common targets and develop learning activities as a group. Briefly, a learning organization is an organization that always develops itself to create its own future. Personnel training and development is very important in learning organizations. In fact it is `learning` for the personnel and `using it in decision making`. In organizations, corporate culture should be supported in this way. Also, these organizations give importance to `education of personnel`, `human resource` and `value of the human` in the organization. If the company is a `learning organization`, it will reach to the target more easily and formulate eveything easily. It is possible that, these targets can be different for each company such as, increased profitability, focus on export, reduce costs, increase productivity of labor and increase quality. But type or name of the target is not that important. It can be learned by the people just to be successful. The most important thing in here is `sharing information`. Usually, `manager` and `leader` concepts confused each other. In fact, both concepts complete themselves. Of course a good manager should have leadership specifications. In organizations, to be learning manager, leadership specifications are definitely needed.