Türkiye`nin 1930-1950 dönemi sanayileşme politikası ve uygulamaları

Abstract

Ill ÖZET Çöken Osmanlı İmparatorluğu temelleri ve tarihi üzerine, yeni Türkiye Cumhuriyeti devleti kuruldu. Sorunların yığını ile karşı karşıya kalan, yeni Türkiye Cumhuriyeti devletinin artık tek hedefi ekonomik, kültürel, sosyal yönden gelişmiş bir devlet ve toplumun çatısını oluşturmaktı. Atatürk ekonomik bağımsızlık fikrine dayanmayan siyasal bağımsızlığı yeterli bulmuyordu. Sanayi devrimini yapmış, kalkınmada ilerlemiş batı ülkelerine ayak uydurmak, hiç olmazsa açılan aralığı önce korumak, sonra kapamak ve çağdaş uygarlık düzeyine sıçramak ana hedefti. Bu hedefe ulaşabilmek için, 17 Şubat 1923 günü 1135 delegenin katıldığı `Türkiye İktisat Kongresi` İzmir'de çalışmaya başladı. Bu kongrede kapsamlı ve önemli kararlar alındı. 1929 dünya ekonomik krizinden sonra devletçi sanayi politikaları uygulandı. Birinci ve İkinci sanayi planlarında önemli yatırımlar yapıldı. İkinci dünya savaşı yıllarında ekonomi politikasında devletçilik uygulandı. Savaş sonrası bir geçiş dönemi yaşandı. Sanayi politikasında önemli değişiklikler gündeme geldi. 1950 yılına gelindiğinde, artık devletçilik yerini liberal ekonomi politikasına bıraktı.

IV ABSTRACT On the grounds of the collapsed ottoman Empire, the new Turkish Republic was founded. Now, the only target of this new republic that faced a myriad of problems was to establish a coumtry which is economically, culturally, and socially developed. Atatürk did not believe in a political independence without the economic independence. The industrial revolution haa already been maintained, and the main aim was to conform with the developed western countries, at least to keep up with them and reach the level of modem civilization. In order reach this target, on February 17 th, 1923, with the attendance of 1935 members, the `Turkish Economic Congress` started working in Izmir. In this congress, important and extensive decisions were made. After the 1929 global Economic crisis, industrial politics under state control was applied. Important investments were made at the first and second industrial plans. During world war II years a strict industrial policy under state control was applied. After the war, a transitory period had lived through. Important changes in the industrial politics were on the agenda. Arauna 1950, the state control was altered with Liberal economic politics.