Muhasebe standardı oluşturmada yöntem ve kurumsal yapının analizi ve bir model önerisi

Abstract

ÖZET Gelişen ekonomik yapı içerisinde sosyal ve ekonomik koşulların değişikliğe uğraması,finansal olayların çok boyutlu olarak gelişmesine ve farklı fınansal amaçların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu durum muhasebe uygulamalarının sürekli olarak değişmesini gerektirmektedir. Ülke içinde ve ülkeler arasındaki muhasebe uygulamalarında ortaya çıkan farklılıkların,bilgiyi kullananlar açısından anlamlı karşılaştırmalara imkan vermemesi,muhasebe alanında standardizasyona gidilmesi gereğini ortaya çıkarmıştır. Muhasebe standartları, muhasebe uygulamalarına yön veren, muhasebe çalışmalarının yöntemini belirleyen ve finansal tabloların hazırlanmasına düzen getiren normlar ve düzenlemeler olarak tanımlanabilir. Ülkemizde uzun yıllar muhasebe mesleği disipline edilememiş,farklı gruplar tarafından birbirinden kopuk,dağınık ve dar kapsamlı çalışmalarla muhasebe standardı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu karmaşa,muhasebe uygulamalarının ve muhasebe mesleğinin gelişimini olumsuz etkilemiştir. 1989 yılında Türkiye'de muhasebe mesleği yasal statü kazanmış ve kısa bir süre sonra da Türkiye Muhasebe Standartları oluşturma çalışmalarına başlanmıştır. Bu amaçla Türkiye Muhasebeciler Odaları Birliği (TÜRMOB )'a bağlı Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu ( TMUDESK ) oluşturulmuştu kurulun hazırladığı 11 adet standart,Türkiye Muhasebe Standardı olarak kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Buna karşılık,söz konusu standartlar muhasebe çevrelerinde uygulama alanı bulamamış, standartlar beklenen hedefine ulaşamamıştır.Çalışmamız, söz konusu standartların uygulama alanı bulamayışının nedenlerini araştırmayı ve uygulanabilir muhasebe standartları üretebilecek bir standart yapım sistemine yönelik bir model oluşturmayı konu edinmiştir. Bu çerçevede gelişmiş ülkelerdeki standart oluşturma yöntemi ve kurumsal yapı ile Türkiye'deki sistem,kuramsal boyutta incelenmiştir. Meslek mensuplarının standartlar ve standart oluşturma yöntemine ilişkin görüşleri anket yöntemiyle belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre, standart oluşturmada yöntem ve kurumsal yapıya ilişkin model geliştirilmiştir.

IV Our work's topic is,investigation,reason of standards which are couldn't find application area and form model to a standard construction system which can produce application accountancy standards. In this frame the system in Türkiye was examined at theoritical dimenson with institutional structure and standards form method in developed countries. Job members opinions are about standards and standard form method determined by poll method. At standard form about method and theoretical structure model is developed at the end of these results.