Globalleşme sürecinde işletmelerin işbirliği yönelimleri ve birlikte kalkınma modeli

Abstract

Ill ÖZET Teknoloji ve iletişimde meydana gelen büyük ilerlemelerin bütünleşmeye doğru yönlendirdiği günümüz dünyasının önde gelen tartışmalarından biri `küreselleşme` veya `globalleşme` kavramı etrafında yoğunlaşmaktadır. Bilgi, teknoloji, hammadde, ara mallar, nihai ürün ve hizmetlerin uluslar arası dolaşım ve paylaşımı artık gözlenebilir bir seviyeye ulaşmıştır. Üretim ve tüketim dünya ölçeğinde planlanmaya başlanmıştır. Ülkelerin sınırlarının önemi gittikçe azalmaktadır. Globalleşme sürecinde işletmelerin temel amaçlan karlılık, devamlılık, piyasa değerini arttırmak ve büyümek olarak özetlenebilir. Büyüme amacını yerine getirmeye çalışan işletmeler çeşitli büyüme stratejilerine yönelmektedirler. İşletmeler açısından globalleşme sürecinin ilk adımı, sadece iç pazar için yapılan üretimle sınırlı kalınmayan ve ihracat aşamasına geçilen dönem olarak ele alınabilir. Uluslararasılaşma döneminden sonra, tam anlamıyla küresel işletme anlayışına geçiş döneminin belirgin özelliklerinden biri, ülke dışında üretim faaliyetlerine yönelik olarak gerçekleştirilen doğrudan dış yatırımlardır. Sanayileşmenin gelişmesi ile birlikte işletmeler büyüme sürecine girmişlerdir. İşletmelerin büyümesi, iletişimin hızlanması, rekabetin artması gibi faktörler işletmelerin değişik politikalar uygulamasını ortaya çıkarmıştır. Günümüzde `globalleşme`, `rekabet gücü`, `maliyetlerin düşürülmesi`, `kalite`, ve `verimlilik` birbiriyle bağlantılı olarak kullanılan kilit sözcükler olmuştur. Bir işletme dünyanın neresinde olursa olsun, hangi kısıtlara sahip olursa olsun, faaliyetlerini ulusal ve uluslararası boyutların ötesinde, bir başka anlatımla dünya ölçeğinde planlayıp uygulamalı veya uygulamak zorundadır. Dünya ölçeğinin normları ise `verimlilik` ve `kalite` dir. Dünya ölçeğinde verimliliğe, kaliteye ulaşıp, bu ölçekte üretimde bulunmalıdır. Eğer bunu başaramazsa işletmenin başarısızlığı gelecektir. Çünkü iletişim teknolojisinin gelişimi nedeniyle, dünyanın her yerindeki insanlar tüm gelişmelerden aynı zamanda ve aynı şekilde yararlanmak istemekte ve bu gelişmelerle uyumlu ürünü ve hizmetiIV talep edebilmektedir. Öyleyse bu taleplere uygun faaliyet planlaması ve uygulaması gerekecektir. Globalleşme yönelimli faaliyetler hedeflenmesine rağmen, yerel olanakların yetersizliği nedeniyle gerçekleştirilemezse ne olacaktır? Buna da globalleşmenin çözümü vardır: İŞBİRLİĞİ. Tüm dünyada işletmeler globalleşebilmek amacıyla, birleşme, devralma ve joint venture'a dayalı işbirliği stratejilerini uygulamaktadırlar. Çok gelişmiş işletmeler bile, rekabette etkinlik, ölçek ekonomilerinden yararlanmak amacıyla işbirliğine gitmektedirler. Globalleşmeye yatkın işletmeler işbirliği stratejileri uygularken, globalleşme yönelimli faaliyette bulunmak isteyen ve zorunda olan işletmelerin yönelmemelerinin kabul edilecek yanı yoktur. Ülke içi ya da ülke dışı işletmelerle pazar, finansman, teknoloji, yönetim ve işletmecilik know-how'ı saptama amaçlarıyla işbirliği yapmak gerekecektir. İşletmeler ile tüketiciler arasındaki uzaklık bazı durumlarda önemsenmeyecek boyutlarda iken bazı durumlarda ise çok önemli boyutlara ulaşıp büyük sorunlar ortaya çıkarmıştır. Bu sorunları ortadan kaldırabilmek için aynı endüstride faaliyet gösteren işletmeler işbirliği içine girmiştir. Günümüzde artan rekabet ve globalleşen pazarlar işletmelerin tek başlarına ayakta durmalarına veya gelişmelerine bir engel teşkil etmektedir. Bu düşünce ile dünyada dev işletmeler dahil birçok işletme, diğer işletmelerle işbirliği yoluna gitmektedirler. Globalleşme yönelimleri dünyayı tek pazar haline getirmiş ve pazarda faaliyet gösteren işletmeler rekabetin şiddetini arttırmıştır. Bu arada pek çok işletme de ulusal kimliğini kaybetmiş ve işbirliğine dayalı işletme yapılarını ortaya çıkarmıştır.

ABSTRACT Globalization is one of the most important discussion point in today's world that became a unit market by the help of the thecnological and communicational changes. The movement of knowledge, raw materials, final products and service goods can be followed easilally. Thus production and demand between different nations became to be planned in the world scale. The importance of the customs losses their value day by day. The mission of enterprisess in the globalization process can be summarized as profitability, continiousability, increasing the market value. The firms that have mission of continious development chooses different development strategies. The first step of globalization for the firms can be stated as a production not only for domestic markets but also for exporting as well. After nationalization process, the most important step in globalization is having a production ability and direct investments in different countries. After a great development in industrialization, enterprisess have joined in to a development process. Factors such as development of the firms, higher communication speeds and increasing competition makes the firms using different policies. In todays world globalization, the power of competition, decreasing costs, quality and efficiency are the words used all together. The firms where ever they are and what the limitations they have, have to plan their activities for a firm scale. And the basic norms of the world scale are efficiency and quality. A firm has to have an efficiency in the world scale, quality and production. If this can not be managed the enterprise will be unsuccessful! in the short term. Thus, all the consumers in the world demand, products and services at the same time and quality where ever they are. So there have to be a planning and production process to answer all these demands. Although mission of globalization is settled what will happen if these mission can not be reached because of the lack of domestic opportunities. The solution is cooperation. Enterprisess in the world are using the strategies of joint ventures, transfer in their globalization process. Even the huge firms have cooperations inorder to have scale economies and efficiency.VI It can not be accepted that the firms do not enter the globalization process although scale of them uses cooperation strategies.lt can be needed to have a cooperation with financial, technology, management know-how. Although in some cases there is not any problem because of the different locations of consumers and produces's, but in some cases there are huge problems. Because of these problems, most of the firms have cooperation with other firms. Globalization process makes the world as one market and increase the competition in the markets. In these process most of the firms losses their national characteries and get their organization depending on global cooperation.