Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda okuyan ve aktif spor yapan öğrencilerin beslenme alışkanlıklarının tespiti ve değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Beden eğitimi ve spor sağlıklı yaşamın temel ilkelerindendir. Bireyin fiziksel, ruhsal, zihinsel ve sosyal yönden gelişimini sağlar. Fakat sağlıklı bir yaşam için tek başına yeterli değildir. Mutlaka yeterli ve dengeli bir beslenme ile birlikte uygulanması gerekir. Sporcular için performansı artırmanın önemli bir yolu düzenli antrenman yapmanın yanı sıra, aynı zamanda yeterli ve dengeli beslenmektir. Yeterli ve dengeli beslenmenin egzersizde, enerji kaynaklarının kullanımını sağlamak, antrenmanın etkinliğini, fiziksel uygunluğu ve sportif performansı artırmak gibi bir çok olumlu etkisi söz konusudur. Buna rağmen çoğu sporcu beslemenin performans üzerindeki etkisini göz ardı etmekte, tek başına antrenman yapmanın yeterli olabileceğine inanmaktadır. Araştırmamızın amacı; Beden eğitimi ve Spor Yüksekokulunda okuyan ve aktif spor yapan öğrencilerin beslenme alışkanlıklarını saptamak, sporcu beslenmesi konusunda yeterli bilgiye sahip olup olmadıklarını belirlemek ve öğrendikleri bilgileri günlük sportif yaşamlarında ne derece uygulayabildiklerini tespit etmektir. Çalışmamız, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulunda okuyan ve aktif spor yapan 180 öğrenciyi (150 erkek 30 bayan) kapsamaktadır. Araştırmaya katılan sporcu öğrencilere 35 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Anket soruları öğrencilerin ikamet yerleri, gelir düzeyleri, beslenme alışkanlıkları, aktif oldukları branşlar, aktif spor yapma süreleri, haftalık ve günlük spor saatleri, beslenme alışkanlıkları, sporcu beslenmesi konusunda bilgilerinin olup olmadığı ile antrenman ve müsabaka dönemlerinde yaptıkları beslenme uygulamalarına yönelik soruları içermektedir. Araştırmaya katılan öğrencilerden elde edilen verilerin istatistiksel işlemleri için SPSS for Windows 9.0 istatistik paket programında aritmetik ortalama (A. O), standart sapma (S. S.), frekans ve yüzdelik değerler alınmış ve ki kare testi uygulanmıştır.VI Araştırma sonucunda aktif spor yapan öğrencilerden %83.3 (150)'ünün erkek, %16.7 (30)'sinin bayan olduğu belirlenmiştir. BKI indeksi normal sınırlarda (20-25) olan erkek sporcuların oranı %78,6 (118), bayan sporcuların oranı ise %11.3 (17)'tur. Aktif spor yapan erkek öğrencilerin %72 (108)'si, bayan öğrencilerin %90 (27)'ı sporcu beslenmesi konusunda bilgi sahibi olduklarını söylemelerine rağmen günlük yaşamlarında beslenmelerine tam anlamıyla dikkat edemeyen erkeklerin oranı %58.7 (88), bayanların oranı ise %70 (21) olarak bulunmuştur. Öğrencilerin sporcu beslenmesine yönelik bilgileri ile beslenmelerine dikkat etme durumları arasında P< 0.05 düzeyinde anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin çoğunda antrenman ve müsabaka dönemlerindeki beslenme uygulamalarının eksik ve hatalı olduğu tespit edilmiştir.

vıı ABSTRACT Physical education and sport is an immanent principle of a healty life and ensures the physical, pshcologial and social development of individuals. However this is not enough for a healthy life. This effort must be suplemented with a sufficient and balanced diet. Along with physical training, an adeguate diet is essential to incriase the performanse of a sportsman. An diet has a positive effect on physical exercise, getting the best resources of energy, effective trainig, gaining physical fitness and performance achievement. Most sportsmen, however, overlook the importance of diet for performance and believe that training alone will be enough. The goal of this research is to investigate eating habits of the students at the school of physical Education and Sport, to determine whether they have proper knowledge and consiosness of a sportsman diet and to find out the extent to which they apply this knowledge in their daily life. Our study involved 180 students (150 male and 30 female ) of Dumlupinar Universty the school of physical education and sport, who are also active in their sport life. The portisiponts answered a guestionare consisting of 35 guestions the guestionnaire covered the following subject; income level, eating habits, branch of activity, active time spent on sport, daily and weekly training hours, their knowledge on a sportsman's diet, their diet practises during training and contest times. The data collected is statistically analised by using SPSS for windows 9.0 to extract avarage value (A.V.), standart deviation (S.D.), freguency and percentages, and to apply test. The research shoved that 83,3% (150) males 16,7% (30) females engaje in active sports. 78,6% (112) of male students had a normal level (20-25) of physical mass indexes BKI while 11,3% (17) of females had a normal level of BKI 72% (108) of males and 90% (27) of females reported they had sufficient knowledge on sportsman's diet. However 58,7% (88) males and 70% (21) of females reported that theydonot pay attention to their diet. The correlation between knowing how to diet and carefull dieting was found significant at p<0,05 level. İt was found that the majority of participants had inadeguate diets durig training and contests.