Küreselleşme sürecinin liderlik kuramına etkileri

Abstract

ÖZET İlk çağlardan beri düşünür ve yazarların ilgisini çeken bir kavram olan liderlik, diğer kişi ya da grupları bir amaç etrafında toplayarak, bu amaç doğrultusunda etkilemek üzere harekete geçmek ya da davranmaktır. Buna göre lider ve izleyiciler arasındaki karşılıklı ilişki iki bölümden oluşur. Başlangıç ya da ilk adım lider tarafından atılır ve diğerleri ya da izleyiciler tarafından tamamlanır, sonuçlandırılır. Lider ve izleyiciler arasındaki bu ilişki de her iki taraf da birbirine ihtiyaç duyar. Bu ilişkide» liderin, izleyiciler tarafından izlenmeye, takip edilmeye; izleyicilerin de lider tarafından başlatılacak, ortaya çıkarılacak bir fırsata ihtiyaçları vardır. Küreselleşme ile birlikte yönetim alanında da yeni gelişmeler yaşanmıştır. İnsan kaynakları yönetimi, reorganizasyon, toplam kalite yönetimi, sanal organizasyon gibi değişik kavramlar literatüre girmiştir. Hiyerarşiler sarsılmış, yatay organizasyon, sıfır hiyerarşi tartışılmaya başlanmıştır. Küreselleşmenin etkisi hissedilen yönetin yaklaşımlarındaki bu gelişmeler, liderlik yaklaşımına da yansımıştır. Bu yüzyılın başlangıcında insanlar, karizmatik özelliklere sahip kişilerin lkk> olabileceğine inanıyorlardı. Ancak 1940'lardan itibaren sosyal psikologlar tarafından yapılan araştırmalar sonucunda; demokratik liderlik davranışı sergileyen liderlerin daha etkin olduğu ortaya çıkarılmıştır. Böylece büyük adam teorileri unutulmuş ve sadece özellikler yaklaşımıyla liderlik konusuna cevap bulunamadığından 1960'h yıllar;»' sonuna kadar etkin liderin davranışı üzerinde araştırmalar yapılmıştır. 1980'lerck liderlerin davranışına durum faktörü de eklenmiştir. Özellikle bilgi teknolojisinde yaşanan hızlı değişimler, liderlerin karakteristiklerine de etki etmiştir. Bilgi teknolojisi paylaşılan vizyon kavramım liderliğe kazandırmıştır. Liderlik konusunda bugün gelinen noktada ise, kavramsal bir çerçeve kurulamamış ve liderlerin mükemmel organizasyonlar meydana getirdikleri sonucuna varılmıştır. Mükemmel organizasyonla! meydana getiren liderlerin ise, gelecek yönelimli ve enerjik olma, dürüstlük, ckn-, çalışmasına inanma gibi özelliklerinin yanı sıra sürecin içerisinde yer alma, vizyon < c bilgi paylaşımı, süreci yönlendirme, birlikte öğrenme, yeni fikirler elde etme içi» işbirliğine yönelme ve yaratıcı teknikleri kullanma, bu yönelimde organizasyon İşitin oluşturmak için uygun davranışlar sergileme gibi özellikleri de oluğu anlaşılmak! ?d«

VI ABSTRACT As a concept which interests the philosophers and authors from the early ages of the mankind; leadership is the ability to lead others gathering around you in order to affect to reach an important goal and to act or t»ehave for this. According to this the relationship between the leader and his followers have two vital parts: The fist step is taken by the leader and the rest is done or completed by the others. In this kind of relationship both sides need each other. Hence, there should be a chance (a first action) for the leader to be followed and for the followers to be awaken and directed by the leader. With the Globalization there has been some changes in the field of management. There are now some new concepts, such as `reorganization`, `human resources`, `total quality management` and `virtual organization`. All this change has resulted new leadership approaches. In the beginning of this century people did believe that only a person who has charismatic features qualities could be a laeder. But later it was found out that it has been found out by the social pschologists that the leaders with democratic behaviours are more efficient. So one man leadership became out-of-date and for not sorting out the question of the leadership from the point of qualities/characteristics until the end of 1960s reasearches were done about the efficient leadership. In 1980s situation factor was added to the behaviour of the leader. As for today, a conceptual frame for the leadership couldn't be established but a result that leaders can form perfect organizations has been reached. As a matter of fact that it has been understood that ük leaders who form create perfect organizations are people with such personal ququiir & Honesty, being energetic, to be able to join the process, to be able to direct the pn >cc: and to be able to form an organizational culture.