Anayasal bir kurum olarak Askeri Yüksek İdare Mahkemesi`nin sorunları ve yeniden yapılandırılması

Abstract

ÖZET İdarenin yargısal denetimine ilişkin olarak ülkemizde idari yargı sistemi benimsenmiş olup, İdarenin yargısal denetimi idare mahkemeleri tarafından yapılmaktadır. İdari yargı sistemimiz içinde yer alan ve Anayasada yüksek mahkemeler arasında sayılan AYİM, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin olan idari işlem ve eylemlerin yargısal denetimini ilk ve son derece mahkemesi olarak yapan bir yargı merciidir. AYİM, 1961 Anayasasına 1971 değişikliğiyle eklenen 140 ncı maddenin son fıkrası ile Türk Hukuk Literatürüne Yüksek Mahkemeler arasında katılan Askerî Yüksek İdare Mahkemesi 4.7.1972 tarih ve 1602 sayılı Kanunla yargılama faaliyetine başlamış ve asker kişileri ilgilendiren ve askerî hizmete ilişkin işlem ve eylemlerden doğan ihtilafları çözümlemeye başlamıştır. Hukuk devleti olmanın temel şartlarından biri, demokrasiyi, hukukun üstünlüğünü, insan haklarına saygı ve korumayı garanti eden kurumların istikrarının sağlanmış olmasıdır. Kuruluşundan beri tartışma konusu olan ve herhangi bir Avrupa Birliği ülkesi yargı sistematiğinde yer verilmeyen Askeri Yüksek İdare Mahkemesinin, yeniden yapılandırılması sonucu adil yargılama ve kararlarının etkinliği sorunu çözümlenmiş olacaktır.

VI ABSTRACT Relating to judgmental of administrative supervisions, administrative judgment system was adopted, which is inspected by The Administrative Courts in our country. In administrative judgment system and constitution to take part `AYİM`, concerning about military staff and administrative functions of relating to military duty. In addition to judgmental supervisions of actions are inspected by this primarily and finally court. `AYİM`, in 1961 's constitution, by means of 1971 modifications was added last closure of 140. article, which is mention about `Askeri Yüksek İdare Mahkemesi`, depends on 4.7.1972 dated and arranged in order 1602, `AYİM` started activity of judge and related to military staff and military duty operation and also existing conflicts after some actions are analyzed by this court. One of the main stipulation for the law-right country, of the democracy, superiority of law, regard to human-rights stability are guaranteed by courts. `AYİM` has been debated and it hasn't been given place by E.U. country's court systems for it was founded. Result of renovate to `AYİM`, justice of judge and activity of decisions problems will be analyzed. ^SSS^