Toplam kalite yönetiminin mesleki eğitim kurumlarına uygulanması: Kütahya Atatürk Anadolu Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi örneği

Abstract

ÖZET Eğitimin bir sorun jıımağı haline geldiği ülkemizde mesleki ve teknik eğitim konusundada önemli sorunlar yaşanmaktadır. Mesleki ve teknik öğretim okullarının çeşitlenerek sayılarının artması bu okulları, ellerindeki kaynakları daha verimli kullanmaya ve yeni müfredat programları geliştirmeye zorlamaktadır. Bu araştırmada toplam kalite yönetimi kültürünün bir parçası olan sürekli iyileştirme çalışmalarının mesleki ve teknik eğitim kurumlarındaki öğrencilerin başarılarını arttırıcı etkisi incelenmeye çalışılmıştır. İlk dört bölümde literatür taraması yapılarak toplam kalite yönetimi, kalite çemberleri, kalite çemberlerinde kullanılan araç ve teknikler, mesleki ve teknik eğitim ile ülkemizde mevcut durumu anlatılmıştır. Beşinci bölümde ise Atatürk Anadolu Teknik Lise ve Endüstri Meslek Lisesi'nde kalite çemberleri kurularak, bir dönem boyunca uygulanan sürekli iyileştirme çalışmalarının sonuçları ortaya konmuş ve değerlendirilmesi yapılmıştır. Bu çalışmalarda öğretmen ve öğrencilerle beyin fırtınası tekniğinin kullanıldığı toplantılar yapılarak öğrenci başarısını etkileyen faktörler araştırılmıştır. Elde edilen veriler pareto analizi, histogram ve balık kılçığı teknikleri kullanılarak incelenmiş, temelde dört faktörün etkili olduğu ortaya çıkarılmıştır. Bunlar program, ödev, sınıf ortamı ve öğretmen olarak sıralanmıştır. Bu dört faktör alt maddelere ayrılmış ve her biri üzerinde sürekli iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda örneklem olarak seçilen sınıfta ders başarısının artarak yıl sonu itibariyle tüm derslerde başarı oranının %100 olduğu görülmüştür. Ayrıca öğrencilerde motivasyonunun arttığı, benim okulum bilincinin oluştuğu ve sorumluluk alma. azim, kararlılık, sabırlı olma gibi kişisel özelliklerinde geliştiği gözlenmiştir. Okul genelinde yapılacak benzeri toplam kalite çalışmaları ile genel başarı arttırılabilecek ve daha kaliteli,daha çağdaş bir eğitim ortamı oluşturulabilecektir. Önemli olan toplam kalite yönetiminin gerekliliğine ve başarılı olabileceğine inanmış, gönüllü insanlardan oluşan, kendini yenileyebilen, dinamik bir okul organizasyonu oluşturabilmektir.

VI ABSTRACT Our country suffers a lot in vocational training as well as the other types of education. The current increase in the variety and the number of these vocational and technical schools have forced us to use better the resources allocated for them, and to come up with new and modern curriculum. Within this study, the major task was to analyse the motivational affects of `continuous modernisation-reformation`, a major aspect of total quality culture, on the students of vocational training and technical schools. In first four chapters, we give the definitions of the relevant concepts such as total quality management and quality circles; explain the tools and the techniques that are used in total quality circles, and describe the current situation of the vocational training and technical education in our country. In the fifth chapter shows the results and the evaluation of a total quality circles' applications in Atatürk Anadolu Teknik Lisesi and Endüstri Meslek Lisesi. In these studies by making where the brain storm tecnique is used with the students and teachers, the factors that effect the students' success have been examined.The taken datums that are taken, are examined by using pareto analysis, histogram and fishbone techniques and is understood that four factors are significant. These are schedule, homework, class environment and teacher. These four factors are divided into items and some improvement studies have been done on each items. At the end of these studies in the chosen class, the lesson success have been increased and it's obtained that at the end of the year all the lessons' success ratio was %100. It has been examined that the students' motivation has increased, `This is my school` conscious has occured, personal qualites such as determination, resolution, patience have been grown up. With the total quality activities that have been used in all classes, general success is expected to be increased and better quality and more modern education conditions will be formed. The main important matter that dynamic school organisation that is formed by the voluntered people who believe the necessity of total quality and the belief about it's success.