Tam zamanlı üretim sisteminin porselen, çini ve seramik sektöründe uygulanabilirliği ve Kütahya ilindeki işletmelerde bir uygulama

Abstract

ÖZET El emeği göz nuru ufak atölye üretimlerinden, çok çeşitte, çok sayıda tamamen teknolojik ve kontrollü üretim yapan fabrikasyon üretime geçiş yapılıyor. Artan nüfusun sürekli farklılaşan ihtiyaçlarına cevap vermeyi hedefleyen her sektör, kısa zamanda çok geniş ürün yelpazesinde, düşük maliyetle üretim yapmak zorunda bırakıldı. Tam zamanında üretim sistemi de bu ihtiyaca cevap verebilmek için geliştirilmiş bir yaklaşımdır. Çini, porselen ve seramik üretimi Kütahya ili genelinde gerek sanatsal, gerekse ekonomik boyutuyla önde gelen iş kollarından biri olmuştur. Günün zorlaşan pazar şartlan, artan maliyetler ve müşterilerin yükselen beklentileri sonucu sektörde kendini yenileme ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Gelişmenin nasıl sağlanabileceği noktasında, tam zamanlı üretim modelinin sektöre uygulanabilirliğinin anlaşılması için bu çalışma yapılmıştır. Araştırmada karşılıklı görüşme ve anket teknikleri uygulanmıştır. Veriler elde edildikten sonra dışsal güvenilirlik testi yapılmış, frekans ve çapraz çizelgeleme analizlerine yer verilmiştir. Çalışmada ana araştırma sorusu `Tam zamanında üretim sistemi seramik sektöründe uygulanmaya uygun mudur?`. Ana araştırma sorusunun incelenebilmesi için oluşturulan dört alt araştırma sorusu da `Seramik sektöründe ve tam zamanında üretim sisteminde uygulanan kalite kontrol mekanizmaları birbirlerine uyum sağlamakta mıdır?`, `Seramik sektöründe ve tam zamanında üretim sisteminde uygulanan tedarikçi ilişkileri birbirlerine uyum sağlamakta mıdır?`, `Seramik sektöründe ve tam zamanında üretim sisteminde uygulanan işgören yaklaşımları birbirlerine uyum sağlamakta mıdır?`, `Seramik sektöründe ve tam zamanında üretim sisteminde uygulanan stok anlayışı birbirlerine uyum sağlamakta mıdır?` olarak belirlenmiş ve analizler sonucu stok kontrolü alt araştırma sorusu ret edilmiştir. Çalışmanın sonucunda ana araştırma sorusu tam anlamıyla kabul edilememiştir. Bunun sebebi alt araştırma sorularının tamamının kabul edilememesidir. Çalışmanın sonunda yapılan analizler sonucu elde edilen bulgular yorumlanmış ve sektörde tam zamanında üretim sisteminin uygulanabilmesi için gerekli olan değişiklikler önerilmiştir.

VI ABSTRACT Production process is changing from small workshop manufacturing to hi-tech and fully controlled manufacturing. Due to the increase of people's different demands, all industries have to add new varieties of products and also have to decrease the cost of production. Just in time production is the system that satisfies all these needs. Ceramic production has become one of the biggest industries in Kütahya both in terms of artistic and economic aspects. Competition in the market, high costs and customers needs require the need of renovation. To determine the renovation, the applicability of just in time production model to ceramic industry must be understood. In the research, questionnaire technique and in-depth interviews had been used. In order to analyze the data, external reliability test, frequency analyses and cross tabulations were performed. In the research the main research question is `Is just in time production system applicable to ceramic industry?` The sub research questions which were formed in order to investigate the main research question are as follows; `Do the quality control mechanisms used in ceramic industry and just in time production system accord to each other?`, `Do the supplier relations used in ceramic industry and just in time production system accord to each other?`, `Do the employee approaches used in ceramic industry and just in time production system accord to each other?`, `Do the inventory control approaches used in ceramic industry and just in time production system accord to each other?`. At the end of the analyses only the sub research question on inventory control was answered as no. At the end of the research, the research question was not totally approved. The reason is that, the not all of the sub research questions were approved. At the end of the analysis performed, the findings were discussed and the necessary changes for the applicability of just in time system to the industry were proposed.