1845 (H.1261) tarihli Temettü`ât defterlerine göre Kütahya şehri Dibek, Pirler, Aşağıaba, Kale-i Sagir, Kadışeyh, Lâlâ Hüseyin Paşa mahallelerinin trankripsiyonu ve edisyon kritiği

Abstract

VI ÖZET Osmanlı Devleti 19. yüzyılda, Tanzimat'ın ilanıyla beraber yeniden yapılanma çalışmalarının içine girmiştir. Devletin ekonomik yapısında da yapılan düzenlemelerle beraber, daha önce alınan bazı vergiler kaldırılarak yerine Temettü' vergisi konulmuştur. Temettü' kâr, kâr etme, kazanç anlamına gelmekte olup kişinin yıllık geliri üzerinden alınmıştır. Osmanlı Devleti'nin genelini kapsayan sayım çalışmalar yapılmıştır. Hane reislerinin gelirlerinin tespiti için hazırlanan sayım defterlerine de Temettü'ât defterleri denilmiştir. 19. Yüzyılda, Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik yapı hakkında önemli bilgiler vermektedir. Temettü'ât defterleri günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde bulunmaktadır. Bu defterler, hane reislerinin emlak, arazi, hayvan gelirleri ile kişinin meslek ve sanat gelirlerini içermektedir. Temettü'ât defterleri 1840 ve 1845 yıllarında yapılan sayımlara ait olup, bunların çoğunluğunu 1845 yılı sayımlan oluşturmaktadır. Temettü'ât defterlerinden dönemin demografik bilgileri, iktisadi yapısı, arazi yapısı ve zirai üretim tarzı, hayvancılık oranı, ailelerin ve bölgenin geliri ve refah seviyesi, sanat ve meslek dağılımı, bölgenin devlet içindeki konumu gibi bilgiler ayrıntılı bir şekilde tespit edilebilmektedir. Yüksek lisans tez çalışması olarak, Hüdavendigar Eyaleti 'nin Kütahya şehrine bağlı aşağıdaki mahallelerin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi yapılmıştır. BOA, ML.VRD.TMT. 8735 Dibek Mahallesi BOA, ML.VRD.TMT. 8736 Pirler Mahallesi BOA, ML.VRD.TMT. 873 7 Aşağıaba Köyü BOA, ML.VRD.TMT. 8752 Kadışeyh Mahallesi BOA, ML.VRD.TMT. 8753 Kale-i Sagir Mahallesi BOA, ML.VRD.TMT. 8755 Lâlâ Hüseyin Paşa Mahallesi

vu ABSTRACT With the declaration of the renovation in 19th Century, The Ottoman Empire started to make reconstructions. Incoming Tax was reconstructed by removing some taxes with the arrangements based on economical structure of the state. `Income`, which means profit, making profit, gaining, was applied in considering of yearly income of the family. According to these incomes, inventory, which includes the whole state, was made. And, the books, prepared to register the income of the family, has been called Income Tax Books. The Income Tax Books which gives utmost important information about the social and economic structure of the Ottoman Empire in 19th century is existed in the Ottoman Archives of Prime Ministry. These Books include the registration of the family's income related to property, land, animal incomes and profession and craft incomes. Income Tax Books are based on the registration of the incomes in 1 840 and 1845, and the most of these registrations were done in 1845. It is possible to find out detailed information about subjects such as the economical conditions, structure of the land and agricultural production, proportion of stock-farming, the income and confort of the families and area, craft and profession dispersion, and the locality of the area in the State. The transcription and evaluation of the fallowing districts which are bound to Kütahya subdivision of Hiidavendigar province are made as a Master thesis work. BOA, ML.VRD.TMT. 8735 Dibek Quarter BOA, ML.VRD.TMT. 8736 Pirler Quarter BOA, ML.VRD.TMT. 8737 Aşağıaba Quarter BOA, ML.VRD.TMT. 8752 Kadışeyh Quarter BOA, ML.VRD.TMT. 8753 Kale-i Sagir Quarter BOA, ML.VRD.TMT. 8755 Lâlâ Hüseyin Paşa Quarter