Bilişim teknolojilerinin ekonomik büyüme üzerine etkilerinin incelenmesi:1993-1999

Abstract

ÖZET Sanayi Devrimi, 18. yüzyılda, ekonomik ve siyasal yapılardaki köklü değişimin de etkisi ile tarım toplumunu sanayi toplumuna dönüştürmüştür. Günümüzde ise sanayi toplumunun enformasyon toplumuna dönüştürülmesinde anahtar kavram, bilişim teknolojileridir. Bilişim Teknolojileri, enformasyonun üretilmesi, işlenmesi, iletilmesi ve kullanılmasında sağladığı kolaylıklarla bilgi ekonomisinin temel dinamik gücünü oluşturmaktadır. Bu çalışmada bilişim teknolojilerinin, ekonomik büyüme üzerindeki etkisi ele alınmaktadır. Bilişim teknolojisi ve ekonomik büyüme ilişkisi, özellikle gelişmiş ülkeler üzerine yapılan çalışmalara konu olmaktadır. Bunun temel nedeni, gelişmiş ülkelerde bilişim teknolojilerinin üretiminin büyük miktarlara ulaşması ve kullanımının yaygın olmasıdır. Bilişim teknolojileri üretiminin artması ve kullanımının yaygınlaşması; ülkedeki eğitimin düzeyi, nitelikli insan kaynaklarının bolluğu, bu alandaki yatırımlar ve bu yatırımlara ayrılan kaynakların miktarı, Ar-Ge çalışmalarına ayrılan finansal ve beşeri kaynak düzeyi ve daha birçok faktöre- bağlıdır. Bu kapsamda çalışmanın Birinci Bölümü'nde, sanayi toplumundan enformasyon toplumuna geçiş süreci anlatılmakta ve bilgi toplumunun temel parametreleri incelenmektedir. Bu parametreler, istatistik verilerle açıklanmakta, böylece gelişmiş ülkeler ve başta Türkiye olmak üzere gelişmekte olan ülkeler arasındaki farklar ortaya konulmaktadır. İkinci Bölümde, bilgi ekonomisinde, bilişim teknolojileri ve ekonomik büyüme ilişkisi, gelişmiş ülkeler ve Türkiye açısından ampirik olarak ele alınmaktadır. Bilişim teknolojilerinin üretiminden, kullanımından ve verimlilik üzerindeki etkilerinden ekonomik büyümeye katkıları, G-7 ülkeleri ve Finlandiya'da yapılan çalışmalardan hareketle, Türkiye'de de test edilmektedir. Üçüncü Bölümde, içsel büyüme modelleri kullanılarak bilişim teknolojilerinin ekonomik büyüme üzerine etkisi incelenmektedir. Bu kapsamda Romer Modeli ele alınmakta ve modelde kullanılan teknolojik düzey indeksi yerine, Bilişim Teknolojileri indeksi geliştirilmektedir. Bu indeks vasıtasıyla 28 OECD ülkesinin karşılaştırılması yapılmaktadır.

VI ABSTRACT Industrial revolution, along with the impact of radical changes in the economic and political structures, changed agricultural society into an industrial society in the 18th century. Nowadays, the key concept in the transformation of industrial society into a information society is the information and communication technologies(ICTs). ICTs from the basic dynamic power together with the facilities it provides to the production, process, transmitting, and utilization of information. In this study, the impact of ICTs on the economic growth is under debate. The relationship between ICTs and economic growth is a study case especially for the studies done on the developed countries. The primary reason for this is the immensity in the production of ICTs and the broad usage of them. Increase in the production and broad usage of ICTs depend on the level of education in the country, abundance of qualified human sources, investments on this area, the amount of money assigned for these investments, the level of financial and human sources assigned for research and development (R&D) studies, and many other factors. In line with this, the process of transformation from industrial society to information society is explained and the parameters of information society is examined in the first chapter. These parameters are explained with statistical data and in this way the differences between developed and developing countries, among which Turkey is especially dealt, are presented. In the second chapter, ICTs and economic growth relationship in knowledge economy is dealt empirically both for Turkey and developed countries. From the production and usage of ICTs, their impacts on the productivity and its contribution to growth are also tested in Turkey from the studies done in G-7 countries and Finland. In the third chapter, the impact of ICTs on the economic growth is analysed by using internal growth models. In this content, Romer Model is discussed and ICTs index is developed instead of Technological Level Index used. By means of this index the comparison of 28 OECD countries is done.