I. ve II. Körfez Savaşları dönemi Türkiye- ABD ilişkileri

Abstract

İngilizler tarafından isimlendirilmiş olan Ortadoğu bölgesi özellikle sanayi devriminin gerçekleşmesiyle ve petrol yatakları bakımından zengin olması aynı zamanda kültürel ve tarihi açıdan manevi anlamda önem taşıması sebebiyle uluslararası alanda ele geçirilmesi veya üzerinde söz sahibi olunması gereken bir bölge olarak günümüze kadar önemini korumuştur.Soğuk Savaş sonrasında yaşanan iki kutuplu dünyadan tek kutuplu dünyaya geçiş ve yumuşama döneminin ardından tek süper güç olarak karşımıza çıkan ABD, Ortadoğu üzerindeki amaçlarını gerçekleştirmek amacıyla bölgede dengeleri kendi lehine çevirecek politikalar izlemeye başlamıştır. Türkiye de yakın coğrafik özellikleri neticesinde olayların dışında kalamamıştır. Ayrıca Türkiye özellikle 1991 yılında yaşanan Körfez Krizi ile o yıllara kadar izlemiş olduğu aktif tarafsızlık politikasını terk ederek ABD yanlısı politika benimseyerek olayların içinde bulunmuştur.1991 yılında ABD müttefiki ülke pozisyonunda yer alan Türkiye, Kuzey Irak ve PKK konusunda politikalarının çatışması sebebiyle politikalarında birtakım değişiklik yapmaya başlamıştır. 2003 yılında ABD'nin Irak'ı işgal etmesinin meşruiyeti oldukça tartışılan bir durum yaratmıştır. Bu anlamda Türkiye, güçlü bir Kürt Devleti'nin kurulma tehdidiyle karşı karşıya bulunduğundan ve işgali meşru olarak nitelendiremediğinden askeri anlamda ABD'nin taleplerini gerçekleştirmemiştir. Ancak, daha sonraki dönemlerde almış olduğu kararlarla kendi güvenliğini ön planda tutarak ABD'nin bazı isteklerinin yerine getirilmesi konusunda kararlar almıştır.Ortadoğu'da yaşanan ve özellikle ABD ve Irak'ın savaşı olarak nitelendirilebilecek olan I. ve II. Körfez Savaşı dönemlerinde ABD ve Türkiye arasında yaşanan gelişmeler ile Türkiye'nin bu iki savaşta izlemiş olduğu politikalar paralel değil de değişken nitelik taşımıştır.Anahtar Kelimeler: Ortadoğu, Amerika Birleşik Devletleri, Irak, I. Körfez Savaşı, II. Körfez Savaşı, Türkiye

Middle East region which is named by English, especially after than the industrial revolution process have maintained its importance from the international area because of its rich petrol reserve, its cultural and historical features briefly its geopolitical and political importance.After the cold war, USA appeared super power purposing fulfilling its demands in the region. Because of geographical close turkey couldn?t keep itself out of events. In 1991 with lived Gulf crisis, Turkey abandoned side less politics, which maintained until this time and supported USA politics.In 1991, thanks to conflicts about Iraq and PKK, USA and Turkey?s collaboration imposed. Because of this conflict Turkey started to change its politics about USA. In 2003 USA?s military attack caused a discussion situation. Turkey didn?t want to be the part of this attack. Because this occupation would because a big loophole in Iraq?s political authority; this meaning that its empowered PKK and foundation of Kurdish state. Of course this is a big threat for Turkish security. However it seems that it?s not possible to be in or out.On conclusion all the thing which was living in the middle cast which could be called USA?s and Iraq?s war. I and II Gulf war period, Turkey and USA?s political relations, especially Turkey?s political behaviours was not on the same road on the contrary it was changeableKey Words: Middle East, United States of America, Iraq, I. Gulf War, II. Gulf War, Turkey,