20. yüzyıl Avrupa resim sanatında dinsel simgeler

Abstract

ÖZET20. YÜZYIL AVRUPA RESİM SANATINDA DİNSEL SİMGELERELMAS, Ali OsmanYüksek Lisans Tezi, Resim Ana Bilim DalıTez Danışmanı: Prof. Dr. Lale ALTINKURTTemmuz, 2014, 139 SayfaBilinen en eski mağara resimlerinin anlamları, gizemini korusa da dinsel ve büyüsel amaçlarla yapıldıkları tahmin edilmektedir. Doğanın gücü karşısında insanlar kendilerini koruyabilmek, avını yakalayabilmek, ayakta kalabilmek için çeşitli ritüeller geliştirmişlerdir. Avcı ve toplayıcı kültürün ilk resimlerinin, bir ritüelin parçası olarak, verimlilik sembolleri olarak gerçekleştirilmiş olduğu söylenebilir. Çok tanrılı inanış, insanın doğayı anlamlandırmasında önemli bir rol oynamaktadır. Toplumsal düzenin sağlanmasına katkı sağlayacak dinsel kurumlar, toplumlar üzerinde büyük bir güce de sahip olmuşlardır. Bu kurallar ve ritüeller bütünü, bazen savaşların nedeni olmuştur. Dinler çeşitli kuralları, ritüelleri, merasimleri, sembolleri ile toplumlar tarafından benimsenmişlerdir. Toplumun bireyi olan sanatçı da yaşadığı çağının dinsel kurumlarından, kurallarından etkilenmiştir. Sanat Avrupa'da belirli dönemlerde dinsel kurumlar tarafından desteklenmiştir. Bu etkileşim sırasında diğer sanat alanları gibi resim de yeri geldiğinde daha şematik sadeleştirilmiş bir dile dönüşürken, bazen konu, teknik ve plastik dilin kullanılışı açısından abartıya varan, dinsel konulara, sembollere yer verilen bir nevi araca dönüşmüştür.Bu araştırma; endüstrileşme, modernleşme sürecinde Avrupa sanatında resimlerinde dinsel simgelere yer veren sanatçılar ve yapıtlarını ele almaya çalışmıştır. Araştırmada toplumların inanış sistemlerine kısaca değinilerek, simgenin tanımına, tarihsel sürecine ve sembolizm akımına değinilmiştir. Endüstrileşme süreci, bilimsel ve teknolojik yeniliklerin etkisi ile toplumsal yaşam, düşünsel yapının ortaya koydukları, bu durumda sanatçıların ortaya çıkan akımlar içinde dinsel sembolleri ele alışları incelenmeye çalışılmıştır.Modernleşme sürecinde resim, ortaya çıkan kalıplaşmış, klişeleşmiş düşüncelere ve akademikleşmiş anlayışa karşı bir tavır sergilemiştir. Fakat çağın sancılı ortamını soluyan sanatçıların yaşadıkları dünyayı anlamlandırmasında, klişeleşmiş olsa da dinsel simgelere yer verdikleri görülmüştür. Bu bazen Dinsel tavra karşı bir eleştiri taşırken, bazen de geçmişe gönderme yapmak için, en anlaşılır şekil olması yönüyle dikkat çekmektedir. Ayrıca Chagall ve Nolde gibi sanatçıların resimlerinde ana tema içerisinde dinsel sembollerin şiirsel bir dil içerisinde yer verdikleri görülmektedir. Resimler içinde geçen dinsel semboller mesaj vermeyi amaçlamaktan ziyade sanatçıların geçmiş yaşamları, düşlemleri içerisinde kültürünün bir parçası olarak yaralan unsurlar olarak göze çarpmaktadır.Anahtar Kelimeler: Simge, Dinsel Resim

ABSTRACTRELIGIOUS SYMBOLS IN 20. CENTURY EUROPEAN PICTORIAL ARTELMAS, Ali OsmanPost Graduate Thesis, Department of ArtThesis Advisor: Prof. Dr. Lale ALTINKURTJuly, 2014, 139 PagesAlthough the meanings of the oldest known cave paintings remain their mystery, it is assumed that they have been done for religious and spiritual purposes. In the opposite side of the nature, human beings formed various rituals in order to protect themselves, to hunt their prey, and to survive. It can be said that the first paintings of the people, who are hunters and gatherers, have been done as a symbol of efficiency and as a part of a ritual. Polytheistic belief had an important role for human beings while they give meaning to the nature and natural events.The religious associations which contribute to the social order, had a great power over the societies. Sometimes, whole these rules and rituals became the reason of conflicts and wars. Religions have been accepted by the societies with their various rules, rituals ceremonies, and symbols. As a member of the society, the artist has been affected by the religious associations of that time. The pictorial art in Europe has been supported by various religious associations at certain times. During this interaction, like the other art fields the pictorial art turned into a schematic and simplified form when the occasion arises. Sometimes, it crossed the line in the name of the topic, technique, and using of plastic language. Eventually, it became a tool which includes religious topics and symbols.This research tries to handle the artists' works who used religious symbols in their paintings in the industrialization and modernization period. The research includes the belief systems of the societies, the definition of the symbol and its historical process, and the movement of symbolism. Also, the research tries to examine the industrialization process, the social life with the effect of the technological innovations, the outcomes of the intellectual mentality, and the using of religious symbols by the artists under the influence of the movements like symbolism.The pictorial art acted in a certain manner against the rigid and stereotyped thoughts and also against the academic understanding. However, in the troubled atmosphere of the era, the artists used religious symbols while they are trying to understand the nature of the world by not caring that they are stereotyped. It is obvious that using of these symbols sometimes has a criticism against the religious manner, but sometimes it refers to the past as the most understandable way. Also, it can be said that in the paintings of the artists like Chagall and Nolde, there are religious symbols inside of the main poetical theme. The religious symbols in the paintings reflect certain parts of the artists' past lives and cultural identity instead of aiming to give a message.Keywords: Symbol, Religious Pictures.