Bir siyasetname olarak Kınalızâde Ali Efendi`nin Ahlâk-ı Alâî eserinde yönetim-siyaset ilişkisi

Abstract

Modern yönetim ve siyaset düşüncesinin belirttiği yönetim ile siyaset ayrılmalıdır görüşünün aksine, siyasetnamelerde bu iki kavramın birlikte ele alındığı bir anlayış hâkimdir. Siyasetname geleneğinin bir ürünü olan Kınalızâde Ali Efendi'nin Ahlâk-ı Alâî isimli eseri de benzer bir anlayışla yazılmıştır. Eser, modern düşüncedeki yönetim ile siyaset arasında ayrımın yapıldığı ve kavramların birbiri ile çatıştırıldığı bir anlayışla değil, birlikte düşünüldüğü bir yönetim ve siyaset düşüncesine sahiptir. Devletin ayakta kalması ve toplumsal adalet ile mutluluğu sağlama yolunda olaylara bütüncül bir bakış açısı ile yaklaşılmış, söz konusu nedenle de yönetim, siyaset, ahlak ve din gibi kavramlar bir bütün olarak birlikte ele alınmıştır.Kınalızâde'nin eserinde bahsettiği kişi, aile ve devlet ahlakı düşüncesi, yönetim ve siyaset açısından varılmak istenen ideal devlet ve toplum yapısının sistematiğini oluşturmaktadır. Ahlâk-ı Alâî'de yönetim ve siyaset anlamında ideal devlete giden yolda kişi ahlakı en önemli uğrağı oluşturmaktadır. Eserde ideal devlet ve toplum yapısının oluşması, hükümdarın erdemli olmasına bağlanmıştır. Ki buradan yönetim ve siyasetin ahlâk temeline dayandırıldığı görülmektedir. Dolayısıyla; Kınalızâde düşüncesinde yönetim ve siyaset, ideal devlet ve toplum yapısının oluşturulması noktasında ahlâki açıdan bir bütün olarak ele alınan kavramlardır.Anahtar kelimeler: Yönetim-Siyaset İlişkisi, Siyasetname(ler), Ahlak, Kınalızâde Ali Efendi, Ahlâk-ı Alâî

Contrary to the view that politics should be separated by the management stipulated by modern administration and political thought, siyasetnames, an understanding in which these two concepts are dealt with is dominant. Kınalızâde Ali Efendi's work called Ahlâk-ı Alâî, which is a product of the tradition of siyasetname, was written in a similar manner. The work has a notion of management and politics, in which a distinction has been made between modern thought and politics, and the concepts are not conceived with one another. In order to survive the state and to ensure social justice and happiness, the events were approached with a holistic perspective, so concepts such as management, politics, morality and religion were considered together as a whole.The idea of the individual, family and state morality that Kınalızâde mentioned in his work constitutes a systematic of the ideal state and society structure to be reached in terms of management and politics. Ethics is the most important point on the way to the ideal state in the sense of governance and politics in Ahlâk-ı Alâî. The formation of the ideal state and society structure in the work, the ruler is bound to be virtuous. It is seen that management and politics are based on the moral basis. Consequently, in Kınalızâde thought, management and politics are concepts that are dealt with morally in terms of creating the ideal state and social structure.Key words: Administration-Politics Relationship, Siyasetname(s), Morality, Kınalızâde Ali Efendi, Ahlâk-ı Alâî