Arabesk müzik endüstrisinin sosyolojik analizi

Abstract

Ill ÖZET Bu çalışma, Türkiye'de arabesk müzik endüstrisi üzerinedir. Bu çalışmanın amacı, müzik endüstrisinin işleyiş mekanizmasını çözümlemek} içindeki işbölümünü düşünmek ve bu işbölümünün müzikal ürün üzerindeki et kilerini ortaya çıkarmaktır. Müzik endüstrisini çözümlemeden önce, arabesk müziğin genel özelliklerini açıklamak, ortaya çıkış ko şullarını ( Türkiye'de eğlence endüstrisinin gelişimi, Cumhuriyet döneminde devletin müzik politikası ve di ğer müzik türlerinin yarattığı 'boşluk ' ve dönüşümü nü ( birinci döneminde arabesk müzik bir tür 'alt-kül tür' özelliği gösterirken; ikinci döneminde, müzik en düstrisinin gelişimi ve 1980 sonrasının değişen sosyo- politik ortamının etkisiyle arabesk müzik bir tür po püler müzik olmuştur ) ortaya koymak gerekmektedir. 1980 sonrasında hükümetlerin 'dışalımın serbest leştirilmesi' politikaları ve gelişen müzik kaseti tü ketimi sonucunda müzik teknolojisi ve müzik endüstrisi gelişti. Müzik endüstrisindeki bu gelişmenin müzikal ürünler üzerinde iki önemli sonucu oldu: Bunlardan biri arabeskin müzik yapısında ve güftesinde 'standartlaşma' dır, diğeri de arabesk müzikte 'sözde-çeşitlenme' dir. Böylece günümüzde müzik tüketimi 'eğlence' ye dönüşmüş tür.

112 SUMMARY This study is on 'arabesque' music industry in Turkey. The aim of it is to analyse the working- mechanisms of this industry ; to conceive the division of labour in it and to explore the effects of this division on musical product. Before the analysis of music industry, it is necessary to explain general characters of arabesque music; its emerging conditions ( the development of.entertainment industry' in Turkey, the music policy of state in Republican era, and the 'gap' which is the result of other music genre's inefficiency ) and its 'transformation*: in its first epoch, arabesque music is a kind of 'sub-culture'; by the result of the deve lopment in music industry and changing socio-political environment of 1980' s, arabesque music became a popular music genre in Turkey. Music technology and music industry developed after 1980 as a result of import liberalization poli cies of governments and growing consumption of music cassettes. This development in music industry has two important results on musical products? one is the 'standardization' of its musical structure and lyrics, other is 'pseudo-proliferation' of arabesque music. As a result, music consumption transformed into an entertainment today.