Çalışan çocukların sosyal, ekonomik ve kültürel özellikleri (Tekirdağ`da çalışan 7-15 yaş grubu çocuklar üzerinde uygulamalı bir araştırma)

Abstract

-155- ÖZET Bu çalışma, Tekirdağ'da çalışan 7-15 yaş grubu çocuk ların sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini, içinde bu lundukları koşulları ve yaşadıkları sorunları ortaya çıkar mayı amaçlayan uygulamalı bir araştırmadır. Araştırma sürecinin başlangıcında çalışan çocukların çalışma koşulları, ekonomik durumları, eğitim-öğretim kurum larıyla ilişkileri, mevzuat sorunları, sosyal güvenlik kurum larından yararlanma durumları, çalışma nedenleri, sağlık sorunları vb. konularla ilgili çeşitli varsayımlar kurulmuş tur. Fakat bu varsayımların sorun alanı içinde koşullarla test etmeden önce araştırmanın kavramsal ve kuramsal çerçe veleri çizilmiştir. Kavramsal çerçevede araştırma sürecinde kullanılan kavramların tanımları yapılmış ve aralarındaki ilişkiler açıklanmıştır. Kuramsal çerçevede ise, konuyla il gili genel bir tarihçe üzerinde durulmuş ve Türkiye ile dün yada çalışan çocukların çal ı şrı İma biçimleri ya da çalışma koşulları ile ilgili kimi çarpıcı örnekler aktarılmıştır. Bu arada getirilen toplumsal politika önlemleri üzerinde du rulurken Türkiye'de konuyla ilgili yasal düzenlemelerin yanı- sıra, uluslararası örgütl erceoluşturul an ilke ve kararlar da gözden geçirilmiştir. Bununla beraber, kanunun sosyal, eko nomik ve kültürel boyutları açısından teorik düzeyde bir çer çeve çizilmiştir. Yukarıda açıklanan kuramsal çerçevenin ışığında araş tırmanın uygulamalı sürecine geçilmiştir. Bu aşamada, belir lenen evrenden(Tekirdağ Küçük Sanayi İşyerleri) belirli sayı--156- da(85) bir örneklem grubu seçme yoluyla çalışan çocuklara yönelik anket uygulanmıştır. Bu anket uygulaması sonucunda ortaya çıkan bulgulara göre, çalışan çocukların ekonomik, sosyal ve kültürel içerik li bir çok sorunla karşı karşıya kaldıkları saptanmıştır. 'Özellikle olumsuz işyeri koşulları, işverenin baskılı tutum ları, güklük çalışma süresinin fazlalığı, ücretin düşüklüğü, sosyal güvenceden yoksunluk, mevzuat sorunları, sağlık koşul larının yetersizliği, denetim eksikliği, aile ortamındaki sorunlar vb. bir çok sorunl a! karşı 1 aşı İmi ş ve dolayısıyla bu konularla ilgili oluşturulan varsayımlar doğrulanmıştır. Ay rıca anketin uygulanması sonucunda elde edilen bulgular, sis tematik bir biçimde sınıflandırması yapılmıştır. Son aşamada genel bir değerlendirme yapılarak sorun alanıyla ilgili elde edilen verilerin yorumlaması gerçekleş tirilmiş, ilgili yasa hükümleriyle karşılaştırılması yapıl mıştır. Bu arada daha önce kurulan varsayımlarla araştırma bulguları test edilerek çeşitli sonuçlara varılmış ve bu so nuçların evrene, giderek diğer illere genellemesi yapıldık tan sonra bu alanda karşılaşılan çeşitli sorunların çözümüne yönelik kimi öneriler geliştirilmiştir.

-157- SUMMARY This empirical research is on the social, economic and cultural features and problems of children who are among 7-15 years old and working in Tekirdağ. At the beginning of research process certain assump tions were originated; these are related to the working con ditions of children, their relations with the educational associations, their poblems with code, their working reasons and health problems, etc; Before testing these assumptions, it was necessary to give a conceptual framework for the defi nition of certain concepts and their relations with eachother. At the same time, in the theoretical framework, we gave some important examples from the working conditions of children both in national and global levels. The politicial remedies, code regulations and international principels were overwiswed. The universe of these empirical research is the small industry workshops in Tekirdağ. The sampling of the study is 85 person who are working in these workshops. In this study, the technique of inquiry was operational ized. At the end of this inquiry, it was resulted that there were many economic; social and cultural problems of children: the unsuitable working condtöns, the presure of employers, the long working times low income, deprival of social security, the inevitability of health care conditions, inadquacy of control of workshops and working conditions, etc. These results were available to verify this research's assumptions.