Kil esaslı natürel çatı kiremitlerindeki pamuklaşmanın nedenleri ve çözüm önerileri

Abstract

IV KİL ESASLI NATUREL ÇATI KİREMİTLERİN DEKİ PAMUKLAŞMANIN NEDENLERİ VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Çağla Karılıoğlu Seramik Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi, 2002 Tez Danışmanı: Doç. Dr. İskender Işık ÖZET Bu çalışmada bir özel sektör naturel kiremitlerinde ortaya çıkan pamuklaşmanın nedenleri ve çözüm yöntemleri araştırılmıştır. Bu amaç için hammaddelerin tane boyu ve kimyasal analizleri yapılmıştır. Ayrıca hazırlanan kiremit tabletleri ve üretilen standart kiremitler ASTM C67'ye göre pamuklaşma deneyine tabii tutulmuştur. Fabrikada kullanılan proses suyu analiz edilmiş ve üretimin yapıldığı fırın ortamları incelenmiştir. Son olarak da kiremitlerdeki pamuklaşmayı ortadan kaldırmak için çeşitli yöntemler uygulanmıştır. Yapılan bu araştırmaların sonuçlan şöyledir: 1. Kil örneklerindeki kil boyutlu malzeme % 22 - 25, silt boyutlu malzeme % 52-56 ve kum boyutlu malzeme % 17 - 25 olarak saptanmıştır. 2. Kil örneklerinin kimyasal analiz sonuçlarına göre pamuklaşmaya neden olduktan düşünülen başlıca CaS04, FeSÖ4, CaC03, MgC03 ve MgS04 bileşiklerinin bünyelerinde olabileceği düşünülmektedir. 3. Kil örneklerinin XRD sonuçlarına göre anhidrit (CaSÖ4) ve jibs (CaSO4. 2H20) gibi pamuklaşma yapan mineraller saptanmıştır. Bu nedenle pamuklaşmanın hammadde kaynaklı olduğu düşünülmektedir. 4. Proses suyunun ve fırın ortamının pamuklaşmaya neden olabilecek katkılarının olmadığı tahmin edilmektedir. 5. BaCO3 ve HCI uygulamalarının ayrı ayrı pamuklaşma problemini çözmede yararlı olduğu gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kiremit, Pamuklaşma, Çiçeklerime, Kil, BaC03

THE REASONS AND REMOVING SUGGESTIONS OF EFLORESCENCE ON THE NATURAL CLAY ROOFING TILES Çağla Kanlıoğlu Ceramic Engineering M.S. Thesis, 2002 Thesis Advisor: Assoc. Prof. Dr. İskender Işık SUMMARY In this study, reason and removing suggestion of efflorescence on the natural clay roofing tile production is investigated. This case study has been realized in a prive Natural Clay Roofing Tile Production Factory. Raw materials particle size and chemical analysis have been done. In addition, specimen of roofing tiles and standard products of the factory have been evaluated for efflorescence experiment with respect to ASTM C67. Process water has been analyzed and kiln environment has been investigated for this mater. Finaly, a couple of efflorescence removing methods have been conducted. The results of study are listed below: 1. In the clay samples, particle size distribution are determined as 22-25 % of clay-size, 52-56 % of silt-size and 17-25 % of sand-size materials. 2. According to chemical analysis of clay samples, CaS04, FeS04, CaC03, MgC03 and MgS04 compounds are determined within the samples which they could cause efflorescence. 3. On the basis of the XRD analysis of clay samples, anhydrit (CaS04) and gypsum (CaS04. 2H20) are detected as major minerals both of which can cause efflorescence. Thus, clay materials should be resposible for efflorescence. 4. It is estimated that neither process water nor kiln environment can cause efflorescence. 5. Both BaC03 and HC1 applications can be useful in removing efflorescence. Keywords: Roofing tile, Efflorescence, Clay, BaC03