Deforme olmuş çekirdeklerde çift beta bozunumu

Abstract

IV DEFORME OLMUŞ ÇEKİRDEKLERDE ÇİFT BETA BOZUNUMU Hasan BİRCAN Fizik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2002 Tez Danışmanı : Yrd. Doç. Dr. Cevat SELAM Ortak Danışman : Doç. Dr. Atalay KÜÇÜKBURSA ÖZET Bu çalışmada nükleonlar arasındaki yük değişimli spin-spin kuvvetlerinin 2p geçiş olasılıklarına etkisi incelenmiştir. Çalışmamızda nükleonlar arasında çift etkileşme kuvvetleri de göz önüne alınmıştır. Tüm hesaplamalar QRPA yönteminde gerçekleştirilmiştir. Hesaplarımız gelişmiş çekirdek potansiyeli olan Saxon-Woods potansiyeli bazında ve nükleer yapının hem küresel hem de deformasyonlu durumları için incelenmiştir. Gerek küresel, gerekse deformasyonlu durumda nükleonlar arasında yük değişimli spin-spin kuvvetlerinin S `güç fonksiyonu daha fazla etkilediği tespit edilmiştir. Söz konusu kuvvetlerin etkisiyle S~ ve S* güç fonksiyonları maksimumları birbirinden uzaklaştığı için overlop (örtü) toplamının değeri azalır. Deformasyon durumunda uyarılmış 1+ seviyelerinin yoğunluğu küresel duruma kıyasla ~10 defa büyük olduğu için yük değişimli spin-spin kuvvetlerinin etkisiyle spektroskobik bölgede S~ güç fonksiyonunun azalması daha şiddetlidir. Bu nedenle çekirdeklerde deformasyon yapı göz önüne alınarak hesaplanan Çekirdek Matris Elemanları (ÇME) değerleri uygun küresel değerlerden yaklaşık 2-4 defa küçüktür. Bu küçülmeye rağmen incelenen çekirdekler için teorik olarak hesaplanmış ÇME'lerin değerleri, uygun deneysel değerlerden 2-8 defa hala büyük olmaktadır. Anahtar Kelimeler : Çift Beta Geçişi, ÇME

DOUBLE BETA DECAY OF DEFORMED NUCLEI Hasan BİRCAN Physics Department, M. S. Thesis, 2002 Thesis Supervisor: Asist. Prof. Cevat SELAM Co Adviser: Assoc. Prof. Atalay KÜÇÜKBURSA SUMMARY In this work, the influence of collective effects associated with spin-spin dependent modes of the charge-exchange has been investigated. Also, the pair interaction forces of nucleöns within the nucleus are taken into account in our study. All calculations have been done with the QRPA in the Saxon-Woods potential base for both spherical and deformed nuclei. The collective effects associated with spin-spin dependent modes of charge-exchange have been observed to influence the power function S~. That is because, S `and S* power functions go away from the each other. As a result, the values of overlop decrease. Because of density of excitation 1+ levels at the deformation situation to spherical situation is greater ~10 times, decrease of power function S~ in spectroscopic area is much violent with effects of the change-exchange spin-spin forces. As it is seen from the results, the nuclei matrix elements that is calculated by considering the situations of deformation nucleus is approximately 2-4 times smaller than the suitable spherical nuclei. In spite of this reduction, the theoretic values of the nuclei matrix elements that are calculated for the investigated nuclei are 2-8 times greater than the suitable experimental values. Key Words: Double Beta Decay, NME fllfİMSİKâ?İlfİBI