Meşrutiyet Dönemi fikir akımları içerisinde İslamcılık akımının incelenmesi

Abstract

II o/ıı İlk sistemli İslami düşünce, Osmanlı sınıflan dışında gelişme imkanı buldu. 18. yüzyıl içerisinde Arabistan'da İslam'ı Kınan ve sünnete dönülmesi, tekrar ietihad yapılması yönleriyle ele alan Mulıammed İbn Abdülvehlıab (1703-1792) ile başlayan modernist İslamcı düşünce. 19. yüzyılda C'eınaleddin Afgani (1839-1897) ve O'nun öğrencisi Mulıammed Abdıılı ( 1 845- 1 90S) tarafından devam ettirildi. Osmanlı sınırları içerisinde ise, ilk defa Kuleli olayı (1859) ile başlayan. Yeni Osmanlıların Osmanlıcılık hareketi (1807) ile devam eden, Sultan Abdülhamkl zamanında uygulanan İttilıad-ı İslam politikası ile iyice kök salan. Namık Kemal, Ahmed Cevdet Paşa, Mizancı Murat, Sultan Abdülhamid gibi temsilcilerini bulan İslamcı düşünce, gerçek temsilcilerini İkinci Meşrutiyet'ten sonra buldu. İkinci Meşrutiyet döneminde üç fikir akımı beliriyor: Batıcılık, İslamcılık ve arkasından Türkçülük. Osmanlı'nın kurtuluşunu her şeyi ile batılı olmakta arayan Batıcılara karşı, Sırat-ı Müstakim ve Sebilürreşad dergilerinde seslerini duyuran, saltanat aleyhtarı, Meşrutiyet tarafları: daha çok. Batılı Oryantalistlerin ve içeride batıcılığı savunan yazarların İslamiyet aleyhtarı yazılarına ve saldırılarına karşılık olarak bir tepki, bir savunma bilinci şeklinde ortaya çıkan İslamcılar ve bu ikisi arasında bir yol izlemeye çalışan Türkçüler. İşte bu üçlü fikir yapısı içerisinde yer alan İslamcılar İslam'ı bir bütün olarak yeniden hayata hakim kılmak ve akılcı bir ıııetodla Müslümanları. İslam Dünyasını Batı sömürüsünden, zalim ve baskıcı yöneticilerden, esaretten, taklitten, hurafeden... kurtarmak, medenileştirmek. birleştirmek ve kalkındırmak gerektiğini dile getiriyorlar, siyasi, fikri ve ilmi çalışmalar, arayışlar, teklif ve çözümler sunuyorlardı. İslam'ın sosyal, siyasal, yönetsel... bütün yönleriyle hayata egemen olmasını isleyen Mamalar, ideolojik anlamda topluma yol eoftrme amacındadır Uerferne. kalkınmanın ve kurtuluşun yolu İslamlaşmaktır. İslam'ı, gerçek karakterine döndürmek isteyen İslamcılar bu amaçla yeni sosyal ihtiyaçlar için İslam'ın emir ve yasaklanılın, sosyal bir nizamı yeniden sağlaması için uygulanması, Batılılaşma ve taklitçilik uğruna alınan yanlış tedbirlerin bırakılması ve İslamlaşmaya dönülmesi ile ilerlemenin sağlanacağı görüşündedirler.

in SUMMARY The first systematic Islamic thought found the opporfmity of progressing outside the borders of the Ottoman Empire In 18th century the modernist Islamic thought started by Muhammad İbn Abdulvahhab (1703-1792) in Arabian Peninsula who took up Islam with regard to returning to Koran and sunnah (the prophet's tradition) and interpreting Islam once again was continued by Cemaleddin Afghany (1839-1897) and his student Muhammad Abduh (1845-1905) in 19th century. Inside the Ottoman Empire, the Islamic thought, which first started by Kuleli event (1859) and continued with the Ottomanism Movement of the New Ottomans (1867) and then took root by Ittihad-i Islam policy (uniting ail Islamic elements in the frame of the same policy) and was carried out during the reign of Sultan Abdulhamid and found it's representatives like as Namık Kemal, ` Ahmed Cevdet Pasha, Mizancı Murad and Sultan Abdulhamid, found its real representatives after the second constitutional government. During the constitutional era three currents of thought appeared: Westernization movement, Islamism and then Turkism The Islamists who came out as a reaction to the westernization movement that looked for the salvation of the Ottoman Empire in becoming a Western country in all sides, and to those who made their voice heard in the journals of Sırat-ı Mustagim and Sebilurreşad to back the constitutional government against the sultanate, and to the writings of the orientalists and westerners who were insulting Islam, and Turkists who were trying to follow a way between the two sides The Islamists taking position in these three thoughts were stressing the necessity of saving Islamic World from the western exploitation and the cruel rulers and dictatorships, and from being slaves, and from the imitation of the West and ignorance to make, Islam dominate all over the world again in a rational way. They were also stressing the need of uniting and raising the Islamic World. So they were submitting scientific, politic and intellectual studies, researches and solutions for this purpase. The Islamists who wants Islam to dominate the life in even.' way (social, politic, cultural) are on purpose of leading the society in ideological sense. The way of developing and progressing, the salvation is Islamism. So the Islamists wishing to return Islam to it's real character have the idea that the development can be reached only through applying the real Islam, it's orders and prohibitions for social needs and through giving up the wrong measures of the imitation and Westernization Movement.