Ağır metal ve tuzlarla kirlenmiş killi zeminlerin geoteknik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

IV AĞIR METAL VE TUZLARLA KİRLENMİŞ KILLI ZEMİNLERİN GEOTEKNIK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Tayftın ŞENGÜL İnşaat Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi, 2003 Tez Danışmanı: Yrd.Doç.Dr. Yücel GÜNEY ÖZET Evsel ve endüstriyel atık depolama alanlarında oluşan sızıntı suları geçirimsiz kil tabakalarının geoteknik özelliklerini değiştirmektedir. Bu değişimin önceden tanımlanabilmesi geoteknik mühendisliği açısından önemlidir. Çünkü bu tür geçirimsiz deponi tabakalarında kimyasal kirlilikten dolayı oluşabilecek hasarlar, çevre ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu çalışmada, çöp deponi tabakası malzemelerinin kirleticiler karşısında geoteknik, fîziko-kimyasal ve mikro yapısal özel liklerindeki değişimlerin belirlenmesi amacıyla laboratuarda deneyler yapılmıştır. Çalışmalarda çöp deponi tabakası malzemesi olarak Na- Bentonit/Kaolin kili karışımları, kirletici olarak da PbCl2, CuCl2, ZnCl2 metal çözeltileri, NaCl, CaCl2, KC1 tuz çözeltileri, HC1 asidik çözeltisi, NaOH bazik çözeltisi ve B203 içerikli bor madeni ayrıştırma suyu kullanılmıştır. Bu çözeltilerle kirletilen Na-bentonit/Kaolin karışımları üzerinde konsolidasyon, serbest şişme, kıvam limitleri, serbest basınç, elektriksel iletkenlik, pH deneyleri ve taramalı elektron mikroskobu analizleri yapılmıştır. Deneyler sonucunda; kirlenmiş Na-Bentonit/Kaolin karışımlarının, serbest basınç mukavemeti, likit limit ve plastik limit miktarlarında azalma, permeabilite değerlerinde ise artma belirlenmiştir. Taramalı elektron mikroskobu analizlerinden ise kilin mikro yapısında bozulmalar meydana geldiği gözlenmiştir. Anahtar Kelimeler: Çöp Deponi Tabakası, Geoteknik Özellikler, Kaolin, Kimyasal Kirlilik, Mikro Yapı, Na-Bentonit.

DETERMINING THE GEOTECNICAL PROPERTIES OF CLAYS CONTAMINATED BY HEAVY METALS AND SALTS Tayfun ŞENGÜL Civil Engineering, Master Thesis, 2003 Supervisor: Assist. Prof. Yücel GÜNEY SUMMARY The leakage waters of house and industrial wastes change the geotechnichal properties of impervious landfill clay liners. Determining these changes is important for geotechnical engineering. Because; the damages that could happen on these impervious landfill liners as a result of chemical pullution might have negative affect on environment and human health. In this study, experiments were made for determining the changes in geotechnichal, physico-chemical and micro structural properties of landfill liners. For this purpose, mixtures of Na-Bentonite and Kaolen clays were used to simulate landfill liners, for contaminatents the metalic solutions of PbCl2, CuCl2, ZnCl2, salty solutions of NaCl, CaCl2, KC1, asidic solution of HC1, basic solition of NaOH, and the water used to decompose the boron mine which contains B203 were used. Na Bentonite and Kaolen mixtures were polluted with these solutions and consolidation, free swell, consistency limits, unconflned compression, electrical conductivity, pH tests and scanning electron microscopy analysis were carried out. Experimental results of polluted Na-Bentonite/Kaolen mixtures showed decreases in shear strength, liquid and plastic limit values where as showed increases in permeability. Scanning microscopy analysis showed microstructural corruptions. Keywords: Landfill Liner, Geotechnical Properties, Kaolen, Chemical Pollution, Micro Structure, Na-Bentonite.