Bor işletmesi konsantratörü atık suyu deponi alanındaki geçirimsizlik tabakasının oluşturulması

Abstract

IV BOR İŞLETMESİ KONSANTRATÖRÜ ATIK SUYU DEPONİ ALANINDAKİ GEÇİRİMSİZLİK TABAKASININ OLUŞTURULMASI Ali Sankavaklı İnşaat Mühendisliği, Yüksek Lisans Tezi, 2003 Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ahmet Tuncan ÖZET Bu çalışmanın amacı, Emet Bor İşletmesi Espey Konsantratöründe cevher zenginleştirilmesi sonucu meydana gelen atık suyun depolanmasında kullanılan deponi alanındaki geçirimsizlik tabakasının oluşturulması içindir. Tehlikeli atıkların depolanması için uygun deponi alanlarının dizayn edilmesi zorunludur. Bu deponi alanların en önemli kısmı geçirimsiz alt tabakadır. Geçirimsiz tabakayı oluşturmak için, killer ve geosentetikler kullanılabilir. Bu çalışmada yedi ayrı malzeme karışımları kullanılmıştrr. Bu malzemeler; tabii toprak (TT-I ve TT-II), %10, %20, %30, %40 oranlarında bentonit ilaveli tabii toprak (TT-II + Na-Bentonit) ve bentonit içerikli geotekstildir. Bu malzemelerin özellikleri ile ilgili bilgiler geoteknik laboratuarlarında deneyler yapılarak elde edilmiştir. Arazi deneyleri için tanktan oluşan bir deney düzeneği hazırlanmış ve karışımlar optimum su muhtevasına göre tankın içerisine sıkıştırılmıştır. Böylece tank içinde geçirimsizlik tabakaları oluşturulmuştur. Belirli bir kür süresi sonunda, tankın içindeki sıkıştırılmış tabakalar üzerine atık su doldurulmuş ve malzemelerin geçirimsizliği gözlenmiştir. Bu gözlemler sonunda tabii toprağın (TT-I) son derece yetersiz olduğu gözlenmiştir. TT-II dolumdan 5 gün sonra sızdırma yapmış ve 21 günde atık su tamamen boşalmıştır. Bentonit içerikli geotekstil ve bentonit karışımlı TT-II tabakalarında ise 9 ay içinde herhangi bir atık su sızıntısı meydana gelmemiştir. Kullanılan malzemeler içinde en iyi sonucu TT-II+B(%40) karışımı ile geotekstil vermiştir. TT-II+B(%40) karışımından oluşturulacak bir geçirimsizlik tabakası 40 ile 60 cm kalınlığında seçilebilir. Anahtar Kelimeler: Atık su, bentonit, bentonit içerikli geotekstil, deponi alanı, geçirimsizlik tabakası, tabii toprak.

FORMATION OF AN IMPERMEABLE LAYER IN THE WASTEWATER LANDFILL OF A BORON FACTORY CONCENTRATOR Ali Sarıkavaklı Civil Engineering, Master Thesis, 2003 Supervisor: Prof. Dr. Ahmet Tuncan SUMMARY The purpose of this study is to form the impermeable layer at the landfill used to store wastewater, which is formed as a result of ore enrichment in the Espey Concentrator of Emet Boron Enterprise. It is compulsory to design suitable landfills in order to store the hazardous wastes. The most important part of these landfills is the impermeable bottom layer. Clays and geosynthetics can be used to form an impermeable layer. In this study, seven different mixtures were used. These materials were natural soil (TT-I and TT-II), natural soil which is mixed with 10%, 20%, 30%, and 40% Na-Bentonite (TT-I1 + Na-Bentonite) and geotextile containing bentonite. The characteristics of materials were obtained by performing experiments in geotechnic laboratories. The experimental set-up, which consists of container, was constructed for land experiment and the mixture were compacted in the container according to optimum water content. Consequently, impermeable layer were formed in the container. After curing period, wastewater was poured into the compacted layers in the container and the impermeability of mixtures was observed. As a result of these observations, it was seen that natural soil (TT-I) was totally inefficient. Natural soil (TT-II) started leaking on the fifth day and wastewater was completely evacuated within 21 days. Geotextile containing bentonite and bentonite mixed natural soil (TT-H) layers did not allow the wastewater to leak within 9 months. Among the materials used, TT-II + B(%40) and geotextile gave the best result. The thickness of the impermeable layer which is formed from TT-II + B(%40) can be chosen between 40 and 60 cm. Key Words: Bentonite, geotextile containing bentonite, impermeable (layer), landfill, natural soil, wastewater.