Türk Dünyası gazetesi

Abstract

ÖZET Mütareke döneminde İstanbul'da çıkan Türk Dünyası Gazetesi'nin yayınlanmış tüm (1-95) sayılan incelememize konu olmuştur. İlk sayısı 21 Ağustos 1919'da yayınlanan Türk Dünyası'nın son sayısı 5 Şubat 1920'de yayınlanmıştır. Türk Dünyası Gazetesi Şirketi tarafından başyazarlarından Kâzım Nâmî [DURUJ nun gayretleriyle yayınlanan gazetenin yazar kadrosu Türkçülük fikrini benimsemiş şahıslardır. Hürriyet ve İtilâf partisinin iktidarda olduğu bir dönemde yayınlanan gazete İstanbul hükümetine karşı tavır sergilerken Mustafa Kemal'in önderliğindeki millî harekete destek vermiştir. Bu yüzden birçok kereler sansür, yayın yasağı gibi baskılar görmüştür. Bilhassa gazetenin başyazılarında imzalan bulunan Kâzım Nâmî [DURU], Nebîzâde Ahmet Hamdi [ÜLKÜMEN], Sivasî, Ömer Seyfeddin, Ali Canip [YÖNTEM] gibi isimler İstanbul hükümetinin Paris Barış Konferansı'nda Türkiye'nin haklarını gerektiği gibi savunamadığını, bağımsızlığın millî harekete destekle mümkün olacağını beyan ederek, İstanbul hükümetini bu fikre iknaya çalışmışlardır. Türk Dünyası Gazetesi üzerine yaptığımız inceleme dört bölümden oluşmaktadır. İlk olarak Mütareke Dönemi Türkiye'si başlığı altında dönemin siyasî manzarası ve basın hayatı tanıtılmıştır. Giriş kısmından sonra `İnceleme` bölümü yer almaktadır. İnceleme bölümündeki çalışmalar iki ana başlıkta sunulmuştur. Şekil özellikleri, kültür hayatımızdaki rolü, muhteva özellikleri, yazar kadrosu `Türk Dünyası Gazetesi'nin Tanıtımı`; yazılar, haberler, reklâmlar, ilânlar, fotoğraflar, resimler, karikatürler `Tahlili Fihrist` ana başlıklarıyla verilmiştir. Tahlili Fihrist bölümündeki yazı, haber, reklâm, ilân, fotoğraf-resim ve karikatürlerin tümü konulanna göre tasnif edilmiştir. Haberler ise gazetenin tarih sırasına göre ayrıca sıralanmıştır. Dördüncü son bölümde Türk Dünyası Gazetesi'nden tamamı latin harflerine çevrilen metinler `Seçilmiş Metinler` başlıklı bölümde - konulanna göre tasnifi yapılmış olarak- bulunmaktadır. Bu çalışmalara ek olarak başta `Türk Dünyası Gazetesi'nin İçindekiler`, `Türk Dünyası Gazetesi'nin Kimlik Bilgileri`, `Türk Dünyası Gazetesi 1-95. Sayılar Yayın Tarihleri Tablosu` bölümleri, sonda `Kaynakça`, `Fotokopiler` ve `Dizin` kısımlan bulunmaktadır.

SUMMARY Turkish World Newspaper which was published all numbers (1-95) during the Truce, were examined by us. The first issue was published on August 21st 1919, the last issue was published on February 5th 1920. With the efford of Kâzım Nâmî [DURU] who was the editor of `The Turkish World Newspaper Company`, all the writer who worked for this newspaper appropriated the doctirine of Turkish. When Liberty and Entente parties were in power, the newspaper assumed an attitude towards Istanbul goverment at the same time the newspaper supported Mustafa Kemal's natinal attitude. For this reason it had been banned a few times. Kâzım Nâmî [DURU], Nebizade Ahmet Hamdi [ÜLKÜMEN], Sivasî, Ömer Seyfeddin. Ali Canip [YÖNTEM] etc. who have signatures on this newspaper. Tried to persuade the Istanbul government couldn't defend Turkey's rights. During Paris Peace Conference. And they said that independence depends on national attitude. The study which we did on Turkish World Newspaper has four parts Firstly, we introtuced the political views and the press of the period of time Truce, After the first part, `The Ekamine` part takes place. The study which we did in this section has two main titles. Shape characteristic, author cadre, writings, news, advertisement, announcements, photos, pictures, cartoons, were given in analysis index. In this part, all the writing, news, advertisement, announcements, photos, pictures and cartoons parted for their subjects. But the news was ordered according to the dates of the newspaper. In the last fourth part, the articles which were translated by using latin alphabeth classified for their subjects. In addition, at the beginning, `The Index Of Turkish World Newspaper`, `The Personal Imformation Of T.W Turkish World Newspaper`, `1-95 Numbers Publishing Date Table`, at the and `The Source`, `Photocopies` and `Index` were located.