K-feldspat ile na- feldspatın flotasyonla seçimli ayırımında çok değerlikli iyonların etki mekanizmasının araştırılması

Abstract

Feldspat ve kuvars ülkemiz endüstrisinde önemli bir yere sahiptir. Feldspat seramiksanayinin, kuvars ise cam sanayinin vazgeçilemez hammaddelerindendir. Feldspat camsanayinde alkali ve alümina içerdiği için kullanılırken, buna alternatif malzemeler (nefelinlisiyenit, hurda cam gibi) feldspatın yerine geçebilmektedir. Seramik sanayinde ise yüksek alkaliiçeriği istenir ve kuvars alkali içeriğini düşürdüğü için kullanımını sınırlamaktadır. Bunedenlerle farklı sanayilerin ihtiyaçlarını karşılamak için doğada beraber bulunan ve yapısalbenzerlikler gösteren feldspat ve kuvarsın birbirlerinden ayrılması gerekmektedir.Bu amaca yönelik olarak yapılan çalışmalarda Nevşehir-Gülşehir cevheri üzerinde tekve çift değerlikli (NaCl, KCl, CaCl2, BaCl2) tuzların etkisi araştırılmıştır. Denver flotasyondeneyleri ile hem doğal hem de HF'li ortamda çalışma parametreleri belirlenmiştir. Çalışmalarsonucunda HF'li ortamda dallanma tekniği ile süpürme devresine 0.5 g/lt BaCl2, temizlemedevresine 3 g/lt BaCl2 ilavesi ile temizleme devresinde % 10.01 K2O, % 2.09 Na2O tenörlütemizleme konsantresi, % 9.87 K2O, % 2.30 Na2O tenörlü temizleme artığı elde edilmiştir.Konsantrenin alkali toplamı % 12.1 ve K2O/Na2O oranı 4.79'dur. Süpürme devresinde ise% 8.31 K2O, % 2.79 Na2O tenörlü süpürme konsantresi ve % 7.93 K2O, % 3.10 Na2O tenörlüartık elde edilmiştir. Çalışmalar sonucunda elde edilen ürünlerin seramik ve porselen sanayindekullanılabileceği tespit edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Feldspat, Flotasyon, HF, Kuvars, Tuz

Feldspar and quartz minerals have a significant role in our countries industry. Feldsparand quartz are indispensable commodities to ceramic and glass industries, respectively.Feldspar is used in glass industry due to its alkali and alumina contents, but minerals such asnepheline syenite and glass residues are alternative form of substitutes for feldspar. High alkalicontents are required in ceramic industry, but the use of quartz is limited since it decreases thealkali percentage of ceramic ingredients. Due to these reasons, to provide the resources forvarious industries, it is required to separate quartz and feldspar minerals which occursimultaneously interlocked in nature and have identical crystal structure.For these purposes, the effects of mono-salt and multi-salt samples (i.e. NaCl, KClCaCl2, and BaCl2) from the Nevşehir-Gülşehir deposits on selective flotation were studied.Experimental conditions for both natural and HF mediums were determined by DenverFlotation Tests. From the results of these tests, optimum values for cleaning concentrate with10.01 % K2O and 2.09 % Na2O and cleaning tailing with 9.87 % K2O and 2.3 % Na2O wereobtained by adding 0.5 gr/lt BaCl2 to scavenging circuits and 3 gr/lt BaCl2 to cleaning circuitsusing tree technique in HF mediums. The total alkali content of concentrate produced was12.2 % and the ratio of K2O/Na2O was determined as 4.79. In the scavenging circuit, optimumvalues for scavenging concentrate with 8.31 % K2O and 2.79 % Na2O and scavenging tailingwith 7.93 % K2O and 3.10 % Na2O were produced. Finally, it was concluded from the resultsof tests that the products were suitable for both the ceramic and porcelain industries.Keywords: Feldspar, Flotation, HF, Quartz, Salt