Türk resminde meslek konuları

Abstract

`Türk resminde meslek konuları` Türk resim sanatının başlangıcı olarak bilinen bozkır kültürü döneminden başlamaktadır. Sanata olan ilgileri ve yatkınlıkları ile bilinen, yerleşik hayata geçmiş olmanın etkisiyle de günümüze kadar kalabilmiş eserler vermiş olan Uygurların resimlerinde din adamlığı, askerlik, vakıfçılık, müzisyenlik gibi mesleklerin konu edildiği bilinmektedir.İslamiyet sonrası Türk resmi minyatürle şekillenmektedir. Selçuklular döneminde tasvir sanatı ilk olarak çeviri faaliyetleriyle başlar. Cerrahiyet-ül Haniye, Kitab-el Tiryak gibi Antik Dönem Yunan elyazmalarının çevirileri yapılırken bu kitapların içindeki resimlerde kopya edilip İslam sanatına kazandırılmaktadır. Selçuklu dönemi minyatürlerinde ağırlıklı olarak eczacılık, hekimlik gibi bilimsel içerikli meslek tasvirleri bulunmaktadır. Değirmencilik, müzisyenlik, kebapçılık gibi diğer birtakım mesleklere ise edebi eserlerde olayların geçtiği çarşı, pazar sahnelerinde rastlanmaktadır.Fatih Sultan Mehmet'in coğrafya, tıp, edebiyat gibi alanların yanı sıra, Avrupa resim sanatına duyduğu ilgi de Osmanlı minyatür sanatını etkilemiştir. Bu dönemde saraya getirtilen yabancı ressamların nakkaşlar üzerinde bıraktığı etki ile minyatürde ilk olarak batı etkileri görülmeye başlanmıştır. Yine bu dönemde elyazması üretimi kurumsallaşmıştır. II. Beyazıt döneminden sonra minyatürde Doğu etkisi artarak görülmeye başlamış, Kanuni döneminde ise gerçek Osmanlı üslubu yakalanmıştır.Şehzadelerin sünnet düğünlerinin anlatıldığı 1582 Surname-i Humayun ve 1720 Surname-i Vehbi'de padişahların önünden geçen esnafların minyatürleri ile dönemin meslekleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Bu eserler meslek konulu minyatürlerin en yoğun görüldüğü elyazmalarıdır.Osmanlı İmparatorluğu, son dönemlerinde kaybettiği gücü, Avrupa'da ortaya çıkan yeniliklere uyum sağlayarak tekrar kazanacağını düşünmüştür. İmparatorluk, birçok alanda olduğu gibi, sanatta da değişimler yaşamıştır. Dönemin sanatçılarından Osman Hamdi, bu yeni üslup ile kendi dönemini vekültürünü anlatan; Silah Tüccarı, Kaplumbağa Terbiyecisi gibi meslek konulu birçok eser meydana getirmiştir. Osman Hamdi, bu anlamda bir dönüm noktasıdır.?Çallı Kuşağı, Müstakiller, D Grubu, Yeniler? gibi grup ressamları, Batıdan edinilen deneyimleri Türk resmine kazandırmak ve bunun yanında Türk resmini kendi dinamikleri doğrultusunda oluşturmak düşüncesindedirler. Bu düşünceyle hareket eden sanatçılar, Batıdan aldıkları üsluplarla, içinde meslek konularının da sıklıkla işlendiği yöresel ve ulusal konulu resimler yapmışlardır.Meslek konusu, Türk resminin öncüleri olan ilk dönem ressamlarından sonra birçok çağdaş Türk ressamı tarafından farklı üslup ve amaçlarla işlene gelmektedir.

?Profession theme in Turkish Painting? starts by the steppe culture period which is accepted as the beginning of Turkish painting art. The paintings of Uygur periods which represents Turkish painting and art, designed some kinds of job groups such as religious deputy, foundation worker, soldier and musician in the daily life, involving culture and art.Turkish painting after the Islamıc age has been formed by miniature. Deseription art stars with translation activities at first. During sejuqid while ancient period Greek handwiritings such as Cerrahiyet-ül haniye, Kitab-el Tiryak were being translated, the pictures in these books were being copied and then they were used in Islamic profession descriptionssuchas pharmach doctor in seljuqit pesiod miniatures. Other professions such as Miller, musician, sihish kebab cook have been seen in market places stages where the events occur in literary works.Fatih Sultan Mehmet?s interest in European painting art besides Geography, Medicine and Literature has influenced the formation of Ottoman miniature. Hand written products have been more organized Fatih?s period. The Effects of East were seen increasingly in miniature during Beyazıt II; and real Ottoman style has been reached at Kanuni?s period.The professions (or occupations) during that period has been detailed by the miniatures of the artisans who pass in front of the Sultan in Surname-i Humayun (1582) and Surname-i Vehbi (1720), books which are about circumcision ceremonies of Sultan?s kids.Ottoman Empire thought that he would regain his power again that he lost at the last periods by adapting new developments in Europe. Ottoman Empire has seen changes at the art in addition to the other fields. Osman Hamdi, who is the painter of that time, has produced many paintings by this new style art and they have explained the features of that time and the culture by picturing some professions like Weapon Merchant and Turtle Keeping. Osman Hamdi is at the revolutionary point about this way.Some group painters, such as ?Çallı Kuşağı, Müstakiller, D Grubu, Yeniler? wanted to translate the experiments of the West in to the Turkish painting and in addition to these they aimed form a Turkish Painting system standing on own foot. Those artists have produced local and national art which include jobs and professions theme by the western style.The profession subject has been worked from the past until now by the first painters and other modern painters by many different styles and targets.