Sulama göletlerinin orta ölçekli hidroelektrik santrale dönüştürülmesi ve elektrik üretim potansiyelinin araştırılması

Abstract

ÖZETYenilenebilir enerji, ülkemizin enerji ihtiyacının hem yerli potansiyeller tarafından karşılanması hem de enerji üretimi ve tüketimi esnasında çevreye en az zarar veren enerji çeşidi olarak önemli bir yer tutmaktadır. Ülkemiz coğrafi konumu ve jeolojik yapısı nedeniyle yenilenebilir enerji kaynakları bakımından zengin bir ülkedir. Bu kaynaklardan azami ölçüde yararlanmak hem enerji arz güvenliğine katkı sağlayacak, hem temiz enerji oranını arttıracak hem de yeni istihdam alanlarının oluşumuna zemin hazırlayacaktır. 2017 yılı başı itibarıyla ülkemizin hidrolik enerji kurulu gücü, toplam yenilenebilir enerji kurulu gücünün %34'ü mertebesindedir.Sulama göletlerinin orta ölçekli hidroelektrik santrale dönüştürülmesi ve elektrik üretim potansiyelinin araştırılması kapsamında bu çalışmada Sakarya ili, Pamukova İlçesindeki yapımı devam eden Turgutlu Göleti ele alınmıştır. Öncelikli olarak gölet rezervuarı potansiyelinden yararlanılarak, gölet gövdesinin ve mansap sahasının bu yeni elemanların ilavesine uygunluğu incelenmiştir. Daha sonra göletin mevcut elemanlarına HES elemanları dahil edilerek çalışmalar tamamlanmıştır. Yapılan çalışmalar neticesinde gölet rezervuarının ve mansap sahasının bu yeni elemanların teşkili için uygun olduğuna kanaat getirilip, yeni elemanların tasarımına geçilmiştir. Bu bağlamda ilave edilmesi gerektiği düşünülen denge bacası, türbin, jeneratör, transformatör, şalt sahası, santral binası ve kuyruksuyu yapısı elemanlarıyla alakalı olarak çeşitli hesaplamalar yapılmıştır. Bu hesaplamalar sonucunda 2MW kurulu güce sahip orta ölçekli bir HES tasarlanmıştır. Sonuç olarak yapılan hesaplamalara göre maliyet analizi yapılarak projenin uygulanabilirliği hakkında karar verilmiştir.Anahtar Kelimeler : Elektrik Üretim Potansiyeli, Hidroelektrik Santral (HES), Sulama Göleti.

ABSTRACTRenewable energy has a significant place in terms of providing both energy requirements of a country during energy production and consumption by using regional sources and clean energy compared to the other energy sources for nature. Turkey is a rich country regarding renewable energy sources because of its geographical position and geological structure. Maximally using of these sources will contribute a continuous supply of energy requirement, increase the ratio of clean energy usage, and create new employment areas. The installed capacity of hydro-electric power plants in Turkey constituted 34% of total renewable energy sources at the beginning of 2017.Turgutlu pond, under construction in Sakarya, Turkey, was studied within the scope of the investigation of potential energy production of irrigation ponds with the conversion to medium scaled hydro-electric power plants. Once the suitability of the equipment of hydro-electric plant investigated so as to determine the adaptation to the current pond embankment and field of river mouth, the investigation was completed by adding the equipment of hydro-electric plant on the current systems. Then, the design of the new equipment of the hydro-electric plant was made. In this regard, various calculations of the equipment which was planned to introduce such as surge chamber, turbine, generator, switchyard, powerhouse, and tail-water channel were made. According to the calculations, a medium scaled hydro-electric plant which has the power of 2MW has been designed. Consequently, the feasibility of the project has been decided in accordance with a cost analysis which was determined by using the design calculation.Keywords: Potential of electric production, Hydro-electric power plant (HPP), Irrigation pond.