Sivas Şehri 50 numaralı Şer`iyye sicil defterinde bulunan belgelerin özet ve değerlendirmesi

Abstract

Hukuk sistemi olarak İslam hukukunu uygulayan Osmanlı devletinin en önemli yargı organı şer'i mahkemelerdir. Ayrıca kasabaların beledi işleri, noterlik görevleri, hükümetin herhangi bir mahalli konu hakkında göndermiş olduğu fermanların tatbiki bu mahkemelerde kadılar tarafından uygulanmaktaydı.Araştırma konusu olan 1292 H/ 1875 M Tarihli Sivas 50 numaralı şer'iyye sicili bunlardan biridir. İncelenen defter Sivas ve kazalarının Sosyo-iktisadi ve idari yapısını gösteren örneklerden müteşekkildir. Söz konusu defterde tereke kayıtları, miras ve mülk paylaşımı, evlenme, boşanma, nikâh akdi, vakıflara dair bilgiler, muhtelif kurumlara görevli tayini, borç, kız kaçırma ve katil davaları vb. konulara ait hükümler yer almaktadır. Bu vesikalardaki bilgiler ışığında şehir tarihi araştırmalarında şehrin idari, hukuki, iktisadi ve içtimai alanlara dair birçok konu incelenebilmektedir.Anahtar Sözcükler : Sivas, ġer‟iyye Sicili, Miras, Hüccet, ilam, Borç Akd-i Nikâh, SatıĢ, Katil, Tayin.

The most important judge object of the Ottoman Empire was the Şeriyye (Sharia) courts. Besides the mayor Works of the districts, the notary tasks, the application of the laws (ferman) of the government about the local subjects had been applicated by the kadis in those courts. The investigation subject, Sivas 50 number Sharia Defter dated to 1292/1875 is one of them. The investigated notebook has the samples include social- economic and administration structure of Sivas and its districts. In the mentioned notebook, there are probate records, sharing of heritage and property, wedding, divorce, record of wedding, information about waqfs and appointment to different institutions, debts, girl abduction and killing cases. In the light of the information in those documents, many subjects in the city history investigations could be studied about administration, legal, economic and social fields of the cities.Keywords: Registry, heritage, debt, marriage contract, sales, homicide, assignment.