Cemaleddin Uşşaki Divanı: İnceleme - metin

Abstract

Bu tezin amacı, XVIII. Yüzyıl Türk Edebiyatının meçhul simalarından biri olan Cemâleddin Uşşâki'nin hayatını ve divanını incelemektir. Cemâleddin Uşşâki XVII. Yüzyılın sonlarında 1690 yılında Edirne'de doğmuştur. Burada Şeyh Hamdi Bağdadi ve Sezai'den ders almıştır. Daha sonra İstanbul'a gelerek Eğrikapı Savaklar'daki Hırami Ahmet Paşa Medresesinde şeyh olmuştur. Bir erkek çocuğu vardır. Adı Nizamettin Efendidir, ölümünden sonra yerine geçmiştir. Cemâleddin Uşşâki Divanının incelenmesinde Şeyh Hamdi Bağdadi ve Sezai'den etkilendiği görülmektedir. Sanatlı bir dil kullanmamıştır. Şiirleri eğitici, öğretici mahiyettedir. Yüzyılın diğer önemli şairleri şunlardır: Mahvı, Mehdi, Bursalı İsmail Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı, Hasan Senai, Süleyman Zati, Mehmet Salih, Kul.Şükrü, vb. Bazı şirleri Nesimi ve Hallac-ı Mansur etkisini hissetirir. Dikkati çeken diğer bir husus ehl-i beyt ve Hz. Ali sevgisidir. Vahdet-i vücud felsefesini basan ile işlemiştir. Sonuç olarak Cemâleddin Uşşâkinin eseri ile XVIII. Yüzyıl Türk Edebiyatının önemli bir siması olduğunu söyleyebiliriz.

The goal of this study is to examine Cemâleddin Uşşâki and his divan which is öne of the unknown fare in 18th. Century-Turkhish literatüre. Cemâleddin Uşşâki was born in Edirne in 1690. His scholor at Edime were Şeheik Hamdi Bağdadi and Sezai. After That he traveled to İstanbul and bcome a sheikh at Hirami Ahmed Paşa's Medrese in Edirnekapı. Examination of Cemâleddin Uşşâki's divan, shovved that he effected much from Şeheik Hamdi Bağdadi an Sezai. He didin't use an artistic language. He attempted to educate poeple in his poems. Ather most important poest of that century are: Mahvi, Mehdi, Bursalı İsmail Hakkı, Erzurumlu İbrahimHakkı, Hasan Sezai, Süleyman Zati, Mehmet Salih, K.ul Şükrü ete. Poems of Cemâleddin Uşşâki are like of Nesimi and Hallacı Mansur. Another feature in his poems is deep pespect and love to Ehl-i Beyt and Hz. Ali. He also succesfully emphasized vahdet-i vûcud philosopy. To conclude, we can claim that Cemâleddin Uşşâki with his vvorks is öne of the important faces in 18. Centruy Turkish literatüre.