Kurumsal iletişim kavramının katılımcı demokrasi anlayışına katkılarının Cumhurbaşkanlığı örneğinde incelenmesi: 2009 - 2013 dönemi

Abstract

Bu araştırma, kurumsal iletişim gibi son dönemde önemi giderek artan bir kavramın, demokrasinin en modern ve ileri şekli olarak kabul edilen Katılımcı Demokrasi anlayışına yaptığı katkıları, Türkiye'nin kurumsal iletişimde gelişmiş devlet kurumu olan Cumhurbaşkanlığı örneğinde incelenmesi amacına yöneliktir. Daha önce benzer bir çalışmanın Cumhurbaşkanlığı Kurumu özelinde yapılmaması sebebiyle bu çalışma özgün bir değere sahiptir.Bu araştırmada, `Teknolojik gelişmeler çerçevesinde oluşturulan kurumsal iletişim çalışmalarının Cumhurbaşkanlığı kurumu özelinde katılımcı demokrasi anlayışına katkısı nedir?` sorusuna cevap aranmıştır. Katılımcı demokrasinin gereği olarak vatandaşların yönetime ne kadar katıldıkları, demokratik haklarının farkında olup olmadıkları, kamu kurumlarından memnun olup olmadıkları, devlet ile ilişkilerinin ne seviyede olduğu, devlet kurumlarına güvenip güvenmedikleri gibi sorular araştırma konusu yapılmıştır.Bu araştırmada, Cumhurbaşkanlığına başvuru yapan vatandaşların katılımcı demokrasi anlayışlarını derinlemesine anlamlandırmak ve katılımcıların bakış açısıyla katılımcı demokrasi anlayışını yorumlamak için nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni seçilmiştir. Araştırma için 2009-2013 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı Kurumsal iletişim Başkanlığı Halkla İlişkiler Müdürlüğüne şahsen, dilekçe ve e-posta yolu ile başvuru yapmış katılımcıların belirlenmesinde, olasılığa dayanmayan amaçlı örnekleme tekniklerinden ölçüt örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri geliştirilen yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Araştırmada, elde edilen veriler nitel veri analizi ile incelenmiş, içerik ve betimsel analiz yöntemiyle yorumlanmıştır.Bulgular, araştırmanın alt problemlerine göre katagorize edilerek yorumlanmıştır. Vatandaşların, `demokrasi` ve `katılımcı demokrasi` gibi temel kavramlar hakkındaki görüşleri Cumhurbaşkanlığı makamına başvurmayı bir demokratik hak olarak görüp görmedikleri, vatandaşların Cumhurbaşkanlığına müracaat etmesinde 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün şahsının ne ölçüde önemli bir etken olduğu, yönetimle ilişkilerindeki beklentileri, vatandaşla devlet arasında ki güven ilişkisi, Cumhurbaşkanlığı tarafından sunulan hizmetin kalitesi ve bilgi alma adına hangi iletişim araçlarından ve yöntemlerinden yararlanıldığı şeklinde yedi kategoriden oluşmuştur. Bu çalışmanın sonuçlarına göre; Vatandaşların görüşlerinin katılımcı demokrasi anlayışıyla örtüştüğü, Cumhurbaşkanlığı kurumuna demokratik hakları olduğu için başvurdukları, başvurularında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün kişiliğinin önemli bir rol oynadığı, Cumhurbaşkanlığı dışındaki diğer devlet kurumlarıyla ilişkileri hakkında olumsuz kanaat belirttikleri görülmüştür. Ayrıca, katılımcı demokrasi için önemli olan ''bilinç ve farkındalık'' olgularının katılımcılarda gayet gelişmiş olduğu, Cumhurbaşkanlığı kurumunun sunduğu hizmetlerin katılımcı demokrasinin gelişmesine önemli bir katkı sunduğu ve kurumsal iletişimde başarılı olduğu görülmüştür. Bununla birlikte, vatandaşların teknolojinin sunduğu yeni olanaklara uyum sağladığı, gelişen teknolojik imkânlar ile yönetime daha fazla katıldığı, üst yönetime kolaylıkla ulaşabilme ve sorgulayabilme imkânı buldukları görülmüştür. Bu kapsamda da ilgili kurumlara bazı önerilerde bulunulmuştur.Anahtar kelimeler: kurumsal iletişim, katılımcı demokrasi, sosyal medya, demokratikleşme, demokratik hak, halkla ilişkiler

This study aims to examine the contributions of corporate communication, which is increasing its importance as a concept, to the participatory democracy in the case of Presidency which is one of the pioneers of corporate communication among the state institutions. The study aims to answer the question `What is the contribution of corporate communication within the framework of technological developments in the case of Presidency?` The degree of people's participation to the governance, their awareness of their democratic rights, their satisfaction with the government institutions, the degree of their relationship with government, their confidence with the government institutions are examined in the study. Case study is employed in the study in order to grasp a deep understanding of citizens' perception of participatory democracy who applied to the Presidency. The applications to the Public Relations Directorate of the Corporate Communication Unit of the Presidency in person, with petition and with e-mail between 2009-2013 had been determined with scale exemplification method. The data that had been gathered with qualitative data analysis, and the content had been interpreted through descriptive analysis method. The data had been interpretered by categorizing according to the sub-problems of the study. There are seven categories which are namely: Citizens' ideas about the basic concepts such as `democracy` and `participatory democracy`; whether they perceive applying to the Presidency as a democratic right; the degree of the personality of the 11th President Abdullah Gül for citizens' application to Presidency; their expectations from the government; the confidence between the citizens and the government; the quality of the service provided by the Presidency; the communication tools used for information gathering. According to the study; citizens' ideas are in line with participatory democracy, they apply to the Presidency because they see it as a democratic right, President Abdullah Gül's personality plays an important role, people expressed negative thoughts about other government agencies. According to the results of this study that the `conscience and awareness` required for participatory democracy is highly developed among the participants; Presidency's services play an important role in the development of participatory democracy and it is successful in corporate communication. Besides, citizens adopt to the new possibilities provided by the technological developments; and increased their participation to the government; they also found ways for getting in touch with the upper ranks of the government and to question their actions. Within this framework some suggestions to the related agencies had been provided. Keywords: Corporate communication, participatory democracy, social media, democratization, democratic right, public relations.