Kazım Karabekir`in Mustafa Kemal Paşa`ya muhalefeti ve gerekçeleri

Abstract

ÖZET Birinci Dünya Savaşı sonunda yenik sayılan Osmanlı Devleti'nin önde gelen paşalarından olan Kazım Karabekir, Mondros Mütarekesi imzalandığında komutasındaki birlikleriyle Doğu'da galibiyetten galibiyete koşmaktaydı. Kazım Karabekir, muzaffer bir komutan olarak devletinin yenilgisini, vatan topraklarının işgalini asla kabullenememiştir. Mütareke sonrası tayinini yine Doğu'ya çıkartmıştır. Dağıtılmasına büyük oranda izin verilmeyen birliklerinin başına geçmiş, kendisi gibi Anadolu'ya gelen Mustafa Kemal Paşa'ya tabi olmuştur. Doğu Cephesi Komutanı olarak Ermenileri yenerek bugünkü Doğu sınırımızı oluşturmuştur. Doğu sınırlarımızı güvence altına aldıktan sonra birliklerini Batı'ya sevk etmiş, böylece Batı'da, Yunanlılara karşı kazanılan zaferde de pay sahibi olmuştur. Kazım Karabekir, zaferden hemen sonra Mustafa Kemal Paşa'nın yanında yerini almıştır. Ancak devlet yönetiminin yeniden yapılanması aşamasında Mustafa Kemal Paşa'nın kişisel iktidara yöneldiğine inanarak ona engel olmak istemiştir. Bu noktada Mustafa Kemal Paşa ile araları açılmaya başlamıştır. Kazım Karabekir, ilkeleri doğrultusunda mücadelesini demokratik yollardan vermiştir. Yapılan inkılâpların kalıcı olmasını arzulamıştır. Meclis'te kendisi gibi Milli Mücadele'ye öncülük etmiş arkadaşlarıyla birlikte Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasfnı kurmuştur. Ancak parti kısa sürede Doğu'daki isyan da bahane edilerek kapatılmıştır. Ardından Mustafa Kemal'e yapılmak istenen bir suikasttan dolayı İstiklâl Mahkemesi'nde yargılanan Kazım Karabekir suçsuz bulunmuştur. Ancak siyasi hayatı da sona ermiştir. Bu durumu kabullenen Karabekir Paşa, antidemokratik yollara asla sapmamıştır. Ülkesinde karışıklık çıkarabilecek hiçbir faaliyette bulunmamış, Atatürk'ün vefatından sonra tekrar Meclis'e girmiştir.

ABSTRACT Kazım Karabekir, one of the most important generals (pashas) in Ottoman Empire, being a defeated country at the end of the First World War, was running from one triumph to another with his troops when the Armistice of Mondros was signed. As a triumphant commander, he never accepted the defeat of his state and the invasion of the lands of his country. After the armistice he had his appointment made to the East again. He commanded his troops who weren't allowed to be broken up, and he followed Mustafa Kemal Pasha who had also come to Anatolia. As the commander of the Eastern Front, he overcome the Armenians and he determined our present Eastern frontier (lines). After getting our Eastern frontiers secured, he sent his troops to the West, thus he played a very important role in the Victory againts the Greeks in the West. Soon after the Final Victory he supported Mustafa Kemal Pasha. Yet, at the phase of the reconstruction of the state, he tried to obstruct him, believing that Mustafa Kemal Pasha had tended to be the only man in power. At that point they began to be on bed terms. Kazım Karabekir struggled through democratic ways following his own principles. He wanted the new-made reforms to be permanent. He founded Progressive Republican Party (Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası) together with his friends who had been among the leaders in the National Combat. Yet, the party was closed in a very short time on the pretext of the rebellion in the East, he was accused of the conspiracy against Mustafa Kemal, but wasn't found guilty after being judged in the Court of Indepence (İstiklâl Mahkemesi). He never turned his face to antidemocratic ways accepting that position. He didn't take part in any activity that could give way to a chaos in his country. He participated again in the Parliament after the death of Atatürk.