Türkiye`deki özel sektör yöneticilerinin profili ve Türkiye`nin Avrupa Birliği adaylık sürecine etkisi

Abstract

ÖZET Bilindiği gibi, yöneticinin şahsiyeti ve anlayışı ulusal değerlerden büyük ölçüde etkilenmektedir. Oysa Avrupa, farklı kültürlerin birarada olmasından dolayı `kültür mozaiği` ile karakterize edilir. Bu nedenle, Avrupa'da her ülkenin yönetici profili birbirinden farklıdır. Ancak son yıllarda Avrupa Birliği ülkelerinin birbirleriyle yarışırcasına küresel yönetici kadrosu yetiştirme çabaları içinde olduğunu görüyoruz. Türkiye'de özel sektör yönetici profiline ilişkin özellikleri belirlemeye yönelik yapılan araştırmalar özellikle Türk kültürü etrafında şekillenen toplumsal kültür-örgüt kültürü ilişkisi ve Türk yönetim kültürünün tarihçesine dayanılarak açıklanmaktadır. Türkiye'de özel sektör yönetici profili ve bunun Avrupa Birliği adaylık sürecine katkılarını belirlemeye yönelik olarak Marmara Bölgesi'nde yaptığımız araştırma sonuçlarına göre; yöneticilerimizin büyük çoğunluğu üniversiteden mezun, ağırlıklı olarak iktisat-işletme eğitimi almış, 40-45 yaşlarında, %65'i erkek olan özellikler göstermektedir. Anket kapsamındaki yöneticilerin büyük çoğunluğunun (%63) işletmelerini yönetirken hem yapıya hem de insana yönelik yüksek ilgi duyan liderlik davranışı sergilediği, karar vermede daha katılımcı olmayı benimsedikleri, sakin, sabırlı ve ılımlı bir kişilik davranışı sergiledikleri görülmektedir. Elde edilen bu bulgular Marmara Bölgesi'ndeki yöneticilerin demokratik bir yönetim anlayışı benimsedikleri, buna esas olarak da eğitim faktörünün etkili olduğu kanısına varılmıştır. Ayrıca; Marmara Bölgesi'ndeki yöneticilerin AB'nin yapısı ve organları hakkında kısmen (%63) bilgi sahibi oldukları, rakiplerinin yönetim felsefesi ve yönetici profili hakkında yeterince bilgiye sahip oldukları, lobicilik faaliyetlerinin de yok denecek kadar az olduğu anlaşılmıştır. Ancak bunun Türkiye'nin AB adaylık sürecine olumsuz bir etki yaratmadığı, çok fazla olmasa da olumlu katkılar sağladığı anlaşılmıştır.

ABSTRACT As is known, the personality and intelligence of the manager are affected by the national values at a great rate.Europe is characterized by cultural mosaic because of different cultures being together.Therefore, in Europe, each manager profile of a country is different.However, we notice that in last years the countries of The European Union are in efforts of leducating global manager staff, as if they race against each other. The researchs which are done to determine the qualities of private sector's manager profile in Türkiye, are explained by the relation of social culture and organizational culture which are shaped especially around the Turkish culture and the history of Turkish managing culture. According to the research results which were done in the Region of Marmara, aimed to determine the profile of Turkish private sector manager and its additions to the European Union candidacy process; the big majority of our managers are graduated from university, especially in economics and administration, in the age of 40-45 and %65 of which are men. It is observed that the big majority of managers (%63) in the extent of poll have the leadership behaviour which is interested in both human and constitution while they are managing their companies, appropriate to have more participation while deciding, have calm, patient and moderate personality. These results show that the managers in The Region of Marmara have a democratic managing comprehension and the factor of this opinion is the education. Besides it is understood that, the managers in the Region of Marmara have partly % 63 knowledge about the European Union and its agencies, they don't have enough knowledge about their rivals' managing philosophy and manager profile, their activities of lobbying is so less that can be found. However it is understood that it doesn't affect the European Union candidacy process of Turkey negatively but at least it provides positive additions.