Peyami Safa`da din ve toplum anlayışı

Abstract

ÖZET Peyami Safa Türk toplumunun yetiştirdiği önemli bir yazar, gazeteci ve fikir adamıdır. Peyami Safa gerek çeşitli yerlerde yayınlanan yazılarında, gerekse romanında sık sık toplumun içinde bulunduğu ahlâkî çöküş ve sosyal buhran ve bunların fert üzerindeki etkileri üzerinde durmuştur. Zaman zaman, bu çöküşe örnek vererek sebeplerini ortaya koyarken, bazen de toplum için bu çöküş ve buhranda çıkış yollarının neler olabileceği üzerinde durmuştur. Peyami Safa içinde bulunduğumuz sosyal buhran ve çöküntünün sebepleri olarak, körü körüne bir Batı taklitçiliğini, sözde modernleşme çabalan sonucunda ortaya çıkan kültürel yozlaşmayı, millî ve manevî değerden uzaklaşılmasını, din düşmanlığı ve yobazlığının neden olduğu Allahsızlaşma ve dinsizleşme eğilimleri olduğunu ifade etmektedir. Peyami Safe bu nedenle eserlerinde sık sık toplumun kültür yapışım ortaya koyan din, dil, tarih, san'at, dünya görüşü, edebiyat gibi unsurlar hakkında görüşlerini ortaya koyarak, toplumumuzu içine düştüğü çöküntüden haberdar ederek, ancak din, ahlâk ve millî değerlere önem vererek bu çöküntüden kurtulunacağına dikkati çekmeye çalışmıştır.

SUMMARY Peyami Safa was an important author, journalist and intellectual in Turkish society. Peyami Safe always has said about society's moral decay and it's effects on people. Sometimes, he has explained the causes of this moral decay with examples and he has clarified the solutions to finish the collapse in his novels. Peyami Safa has said that the causes of moral decay were imitation of West World, cultural degeneration, dirninishing of national and spiritual things and atheism. That's why, Peyami Safa always has expressed his idea about religion, language, history, art and literature. He has tried to explain the moral decay to the society and he has advised to give importance to the religion, moral and nationals values.