Okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine yönelik tutumları ile bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine Yönelik Tutumları ile Bilişsel Esneklik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesiBu araştırmanın temel amacı, okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine yönelik tutumları ile bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. İkinci amacı ise demografik değişkenlerin (cinsiyet, yaş, eğitim düzeyi, mesleki kıdem, görev yaptıkları okulun yeri ve türü) öğretmenlerin fen eğitimine yönelik tutumları ve bilişsel esneklik düzeyleri üzerindeki etkisini tespit etmektir. Bu doğrultuda, nicel metot kapsamında betimsel araştırma modellerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda, araştırmacı tarafından hazırlanan `Kişisel Bilgi Formu` ile 207 okul öncesi öğretmenine (12 erkek, 195 kadın) ait kişisel bilgiler toplanmıştır. Ayrıca öğretmenlerin fen eğitimine yönelik tutumlarının ve bilişsel esneklik düzeylerinin ölçülmesi amacıyla iki farklı ölçek kullanılmıştır. Bu ölçekler; `Okul Öncesi Öğretmenlerinin Fen Eğitimine Karşı Tutum Ölçeği` (Pepele Ünal, Akman ve Gelbal, 2010) ve `Bilişsel Esneklik Ölçeği`dir (Altunkol, 2011). Verilerin dağılımının tespitinde, Kolmogorov-Smirnov ve Shapiro-Wilk testleri kullanılırken, kategori büyüklüklerindeki dengesizlikler nedeniyle gruplar arasındaki karşılaştırmalarda, Mann-Whitney U ve Kruskall Wallis H testleri kullanılmıştır. Ayrıca araştırmanın bağımlı-bağımsız değişkenleri arasındaki ilişki, Pearson korelasyon katsayısı yardımıyla incelenmiştir.Verilerin analizinde elde edilen bulgulara göre; okul öncesi öğretmenlerinin fen eğitimine karşı tutumları, fen eğitimine karşı tutum alt boyutları (kendini geliştirme, öz yeterlilik) ile bilişsel esneklik düzeyleri arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca demografik değişkenler incelendiğinde; cinsiyet değişkeni için kendini geliştirme alt boyutunda, yaş değişkeni için öz yeterlilik alt boyutunda ve okul türü değişkeni için fen eğitimine karşı toplam tutum ile öz yeterlilik alt boyutunda anlamlı farlılık olduğu görülmüştür. Eğitim düzeyi, mesleki kıdem ve görev yapılan okulun yeri değişkenlerinde ise anlamlı farklılık ortaya çıkmamıştır.Anahtar Kelimeler: Fen eğitimine yönelik tutum, kendini geliştirme, öz yeterlilik, bilişsel esneklik, okul öncesi öğretmenleri

Investigation of the Relationship Between Preschool Teachers' Attitudes towards Science Education and Cognitive Flexibility LevelsThe main purpose of this study is to investigate the relationship between pre-school teachers' attitudes towards science education and their cognitive flexibility levels. The second objective is to determine the effect of demographic variables (gender, age, education level, professional seniority, place and type of school they work) on teachers' attitudes towards science education and cognitive flexibility levels. Therefore, we used the relational screening method which one of the descriptive research models.In this context, personal information of 207 pre-school teachers (12 males, 195 females) was collected via the Personal Information Form prepared by the researcher. In addition, two different scales were used to measure teachers' attitudes towards science education and cognitive flexibility levels. These scales are Attitude Scale of Preschool Teachers Against Science Education (Pepele Ünal, Akman and Gelbal, 2010) and Flexibility Scale (Altunkol, 2011). The Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilktest tests were used to determine the distribution of the data and Mann-Whitney U and Kruskall Wallis H tests were used in the comparisons between the groups due to the imbalances in the category sizes. According to the findings obtained in the analysis of the data; It was determined that there was a positive and significant relationship between pre-school teachers' attitudes towards science education, sub-dimensions of attitude towards science education (self-development, self-efficacy) and cognitive flexibility levels. In addition, when the demographic variables were examined; there was a significant difference in the self-development sub-dimension for the gender variable, in the self-efficacy sub-dimension for the age variable and in the total attitude towards science education and self-efficacy sub-dimension for the school type variable. There were no significant differences for the variables of education level, professional seniority and school location. Key words: Attitudes towards science education, self-development, self-efficacy, cognitive flexibility, preschool teachers.