Terörizmle mücadelede uluslararası işbirliği çerçevesinde NATO` nun rolü.

Abstract

iÖZETTerörizm, hemen hemen her devlet için tehdit haline gelmiş bir güvenliksorunudur. Çok çeşitli kaynaklardan beslenen terörizm özellikle teknolojikdeğişimlere devletlerden bile hızlı uyum sağlamış ve sınır tanımaz bir hal alarak tümülkeleri tehdit eden boyutlara ulaşmıştır.Terörizmin ulus-aşan boyutu yeni bir gelişme olmamakla birlikte bu durum11 Eylül saldırıları sonrasında tüm dünya ülkeleri tarafından açıkça ifade edilmiştir.Sorunun ulus-aşan boyutu beraberinde terörizmle mücadelede uluslararası işbirliğiarayışlarına hız kazandırmıştır. Sorunla uzun yıllar ulusal bazda mücadele etmiş olanTürkiye, ngiltere, spanya ve Japonya'nın çabalarına 11 Eylül saldırıları sonrasındaterörizmle mücadelede önder olma gayreti içinde olan ABD'nin girişimlerieklenmiştir. Ulusal mücadelelere ek olarak çeşitli tarihlerde terörizmle mücadeledeetkili olacak uluslararası anlaşmalar da imzalanmıştır.Terörizmle mücadelede uluslararası işbirliği arayışları beraberindeişbirliğinin nasıl ve hangi çatı altında yürütüleceği sorusunu gündeme getirmiştir. Bubağlamda NATO, Soğuk Savaş sonrası dönüşen yapısına terörizmle mücadelemisyonunu da ekleyerek terörizmle mücadelede işbirliğini ve koordinasyonusağlayabileceği düşünülen bir uluslar arası örgüt olarak belirmeye başlamıştır.Çalışmada yukarıda değinilen hususlar bağlamında, küresel tehdit terörizmekarşı oluşturulabilecek işbirliği girişimlerinde, NATO'nun birleştirici bir kurum olupolamayacağı değerlendirilmeye çalışılmıştır.Bu bağlamda çalışma dört bölümden oluşmuştur.Çalışmanın birinci bölümü, terörizm sorununun kavramsal çerçevesininçizilmesini hedeflemektedir. Bu doğrultuda, terörizm kavramının tanımına ilişkiniitartışmalar, terörizmin kısa tarihçesi, kaynakları ve terörizmin sınıflandırılmasındakullanılan kriterler değerlendirilmiştir.kinci bölümde ise, ulusal ve uluslararası terörizm farklılaşmasına değinilmişve bu eksende ulusal ve uluslararası terörizmin tanımsal farklılıkları ortayakonularak, tarihsel süreç içerisinde terörizmin nasıl uluslararası boyutlara ulaştığıanlatılmaya çalışılmıştır.Üçüncü bölümde ise, Türkiye, ngiltere, spanya, ABD ve Japonyaörneklerinden hareketle terörizmle ulusal boyutta mücadele vermiş olan budevletlerin ulusal boyutlu girişimlerine dikkat çekilmesi hedeflenmiştir. Ayrıcaterörizmle uluslararası mücadele arayışlarının yeni bir olgu olmadığının anlaşılmasıanlamında terörizmle mücadele amacıyla yapılmış uluslararası anlaşmalara veişbirliği arayışlarına tarihsel süreç içerisinde değinilmiştir.Çalışmanın dördüncü bölümünde ise, ilk üç bölümde aktarılan bilgi vedeğerlendirmeler de dikkate alınarak, `Terörizmle Uluslararası MücadeledeNATO'nun Rolü'nün değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Sonuç bölümünde ise genel bir değerlendirme yapılmış ve NATO'nun varlıkgerekçesi ortadan kalkmasına rağmen değişen uluslararası sisteme uyum sağlamakiçin geçirdiği dönüşümün altı çizilmiştir. NATO özellikle terörizmle mücadeleanlamında aranan uluslararası işbirliği örgütü olma yolunda önemli adımlar atmıştır.Bu yolda göstereceği başarı NATO'nun varlığının meşruiyeti anlamında daönemlidir. Ancak söz konusu dönüşüm süreci içerisinde atılan adımların ve alınankararların uygulamaya dönüştürülmesi ve tüm dünyanın sorunu olan terörizmeyönelik operasyonlarında ttifak'ın objektif bir kurum olarak çalışabilirliğininkanıtlanması gerekmektedir. Aksi bir durum hem NATO'nun sürdürülebilir birittifak oluşuna hem de terörizmle mücadelede uluslararası işbirliği arayışlarına gölgedüşürecektir. Bu bağlamda NATO'dan beklenilen terörizmle mücadelede etkinliği,tarafsızlığı ve kararlılığını zaman içersinde dünya kamuoyuna sunabilmesi ve arzuedinilen işbirliği merkezi olarak varlığına devam etmesidir.

iiiABSTRACTTerrorism is a security concern which becomes a threat for each of theindividual states. Terrorism that has so many roots has adapted to the newlytechnological advances and became a transnational phenomenon which threatenseach state within the current international system.The transnational dimension of terrorism which is not a new phenomenonwas explicitly emphasized by all states especially after September 11. Thattransnational nature of the concept comes up with the international cooperationconcerns. The endeavour of Turkey, Britain, Spain and Japan that all tried to combatterrorism with their domestic capabilities for so many years was supported by theUSA, which is aiming to be the leader in combating terrorism. In addition to thenational measures taken in different periods, some international agreements wereconcluded to combat terrorism.International cooperation concerns against terrorism come together with thequestion of how and under what platform these measures can be taken intoconsideration. Within this framework NATO, whose structure is adapting to the newatmosphere in the post-Cold War period bear a new mission for combating terrorism.For this aim NATO is aiming to be an embracing international organization in orderto coordinate the international efforts.Within the above mentioned facts, in this study it is tried to be evaluated thatwhether or not NATO can be an embracing organization for the cooperativemeasures against terrorism.With this respect the study is composed of four chapters.The first chapter of the study aims to draw the conceptual framework of theissue of terrorism. Within this respect, the discussion in terms the definition ofivterrorism, a brief history of terrorism, origins of the terrorism and the criteria for theclassification of terrorism are underlined.In the second chapter, the differentiation between the domestic and theinternational terrorism is mentioned and also within this connection by emphasizingthe differences in the definitions of domestic and the international terror, it is aimedto discuss how terrorism become an international issue.Within the third chapter of the study, it is tried to be given some briefexamples of the national endeavor of Turkey, Britain, Spain, United States and Japanin combating terrorism. By underlining the international agreements, and cooperationmeasures in a historical perspective it is aimed to be proven that an internationalstruggle for combating terrorism is not a new phenomenon.In chapter four, by evaluating the analysis given in previous chapters, the roleof NATO in combating terrorism is tried to be emphasized.In the conclusion section, a general evaluation is tried to be made. It is aimedto be emphasized that, NATO, even after the demise of the very reason of itsfoundation, which is tried to settle the new international system by undergoingserious transformations. Some of these transformations are especially made for beingeffective in context of combating terrorism. The success of these transformations isimportant for the legitimacy of NATO?s very existence in the post-Cold War period.However, for proving this legitimacy, the operability of the resolutions that wereaccepted in, their names are mentioned above summits and maintaining theobjectiveness of the alliance in terms of combating terrorism seems crucial. Acontrary situation may overshadow the sustainability of the alliance together with theinternational cooperation measures for combating terrorism. Within this framework,it is expected that NATO can serve effectiveness, neutrality and decisiveness in thecontext of combating terrorism, through which it will play a role for the institutionalcooperation platform, which is desired by the all the actors which are combatingagainst terrorism.