Cumhuriyet Döneminde Ayasofya

Abstract

Ayasofya (Saint Sophia) kelime anlamı olarak ?ilahi hikmet? anlamına gelir. Ayasofyalar: birinci Ayasofya, ikinci Ayasofya ve bugün Ayasofya müzesi olarak gördüğümüz bina ise üçüncü Ayasofya'dır. Üçüncü Ayasofya 27 Aralık 537'de açıldı. İustinianus'un yaptırmış olduğu bu bina ilk yapıldığında yapım hataları taşıyordu. Bu yapım problemlerinin birincisi ve en önemlisi Ayasofya'nın kubbesiydi.Ayasofya'nın ilk kubbesi daha basıktı. Bu basıklıktan dolayı kubbe daha fazla baskı uyguluyordu. 557'de olan depremde kubbe zarar görmüştü. 7 Mayıs 558'de oluşan depremde tamamıyla çöktü. Kubbe binanın ilk mimarlarından birisi olan Genç İsidoros tarafından onarıldı. Kubbe bu onarımda yaklaşık olarak 6.25 m. yükseltildi. Ayasofya'nın tamiri bir çeşit tamirler tarihidir.IV. Murad zamanından Sultan Abdülmecid zamanına kadar Osmanlılar Ayasofya ile fazlaca ilgilenmediler. Sultan Abdülmecid Ayasofya'yı restore etti. Ayasofya'da Abdülmecid zamanında yapılan Fossati restorasyonu Ayasofya'nın müze oluşuna giden yolda birinci adımdı.Ayasofya'nın müze oluşunda ikinci adım ise Cumhuriyetin ilk dönemlerinde Thomas Whittemore'a Ayasofya mozaik çalışmaları için izin verilmesidir. Atatürk Ayasofya'yı haç ve hilalin çatışmasından kurtararak kültürel ve dinler arası çatışmayı engellemek için müze yapılmasını istemişti. Ayasofya 24.11.1934 tarihli bakanlar kurulu kararı ile müze yapıldı. Ayasofya'nın bugünkü statüsü müzedir. Ayasofya'nın statüsünde yapılan bu değişiklik idari tasarruf sonucu oluşturulmuştu.

The meaning og Hagia Sophia (Saint Sophia) is ?holy wisdom?. There are three Hagia Sophias which are known as first, second and third Hagia Sophia which is the today?s Hagia Sophia museum. Hagia Sophia was opened on December 27, 537. The firs building which was built by Justinian I had construction errors in the beginning. The main error was in the dome of Hagia Sophia. The dome of Hagia Sophia was initially lower. Due to its lowness, the dome was putting too much pressure. The dome was damaged by the eartquake which occured on May 7, 558. It was repaired by young Isidore. The dome was elevated by approximately 6.25 m. in this repair. Consequently, the history of the Hagia Sophia is a kind of history repairs.The Ottomans could not pay much attention to maintenance of Hagia Sophia after the reign of Murad IV. The Hagia Sophia was restored during the reign of Abdulmecid. The Restoration by Fossati brothers was the first step of Hagia Sophia on its way to being a museum. And the second step was taken by Atatürk by allowing Thomas Whittemore to do mosaic works in Hagia Sophia in the initial times of republic. To prevent a potential between the Cross and Crescent, Atatürk wanted the Hagia Sophia to be museum. Hagia Sophia became a museum pursuant to 24.11.1934. The status of Hagia Sophia, Which is currently a museum, by an adminastrive ruling