Avrupa Birliği`nde yerellik ilkesi ve Avrupa Birliği mali yardımları bağlamında kalkınma ajansları

Abstract

Avrupa Topluluğu kurulduktan sonra Topluluk içerisinde hem üye ülkeler hem de bölgeler arasında bir takım sosyal ekonomik farklılıkların olduğu saptanmıştır. Bu sebeple topluluk içerisinde bütün ülkelerin aynı seviyede olması anlayışı içerisinde geri kalmış ülke ve bölgelere de yardımlarda bulunulmuştur. Ayrıca Avrupa Birliği'ne katılmak isteyen aday ülke statüsünde bulunan ülkelere de Topluluğa katıldıktan sonra daha kolay uyum sağlaması ve aradaki farklılıkların en aza indirilmesi amacıyla çeşitli yardımlarda bulunulmuştur. Türkiye'de aday ülke statüsüyle yardımlardan faydalanmaktadır.Türkiye AB'ye giriş süreci ile yıllardır uygulamakta olduğu teşvik sistemi üzerine oturan bölgesel gelişme politikalarını bırakarak yeni bir uygulama aşamasına girmiştir. AB'nin bütün aday ülkelere benimsettiği bu yeni yaklaşımın temel kurumu Bölgesel Kalkınma Ajansları'dır. Bölgesel Kalkınma Ajansları, ülkemizde 5449 sayılı kanun ile ?Kalkınma Ajansları? adı ile tesis edilmiştir. Kanunun amacı ise ?kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma planı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak? olarak açıklanmıştır. Devam eden süreçte, ilk olarak Adana ve Mersin illerini kapsayan Çukurova Kalkınma Ajansı ile İzmir ilini ve bölgesini içine alan İzmir Kalkınma Ajansları pilot uygulama olarak kurulmuştur. Günümüzde ise yirmi altı adet kalınma ajansı kurulmuş ve faaliyetlerine sürdürmektedirler.Bu çalışmada, AB'nin yerellik ilkesine yerel ve bölgesel yönetimlere verdiği önem açısından bakışı, Avrupa Birliğin mali yardımları ve Türkiye'nin AB ile mali ilişkileri kısaca anlatılmış olup, AB'nin bölgesel politikası bağlamında kalkınma ajanslarına değinilip kalkınma ajanslarının AB'nin yeni dönem bölgesel politikası için önem taşıyan aktörler olduğu sonucuna varılmıştır.Anahtar Kelimeler: Yerellik İlkesi, Yerel ve Bölgesel Yönetimler, AB Mali Yardımları, AB Bölgesel Politikası, Kalkınma Ajansları.

After European Community, had been founded, it was declared that in community, there were some social and economic disparities between both member nations and districts. In the union all the members must have the same standard of development level. For this reason with this intelligence the union helped and supported to the less developed countries and regions. In addition, to the countries which are in the candidate statute for the union, all these aids have been given to have harmony with the other developed members easily after they had joined the union. This was necessary to minimize all the differences in the countries of the EU. Turkey has also been being benefited from these supporting aiding activities because of its candidate country statute.In the process of entering EU, Turkey has started to practice a new application by leaving existing regional development incentive system. This new approach is based on the Regional Development Agencies which are imposed to the EU candidate countries by the EU. Regional Development Agencies was established in our country by the name of ?Development Agencies? with the admission of law number 5449. The aim of the law was expressed ?accelerating the regional development in line with the principles and policies foreseen in the national development plan and programmes, ensuring its maintainability, reducing the interregional and regional gaps of development by ensuring the appropriate and active use of sources and activating the local potency?. In the following period, Cukurova Development Agency and Izmir Development Agencies and its region was established as pilot scheme. And today, twenty six development agencies have been established and continue their activities.At this work, the prospect of EU subsidiarity principle from the point of the importance attached to local and regional stewardship, the financial aids of European Union and monetary relations between Turkey and EU are mentioned briefly together with the development agencies as part of EU regional policy.Key Words: Principle of Subsidiarity, Local and Regional Administration, EU Financial Aid, EU Regional Policy, Development Agencies