Cumhuriyet`ten günümüze Türk resim sanatında kent imgeleri

Abstract

Kentler birarada yaşamak zorunda olan insanoğlunun kültür birikimlerini yansıtan en önemli oluşumlardan biri olarak değerlendirilebilir. Kent farklı yazarlar tarafından farklı şekillerde tanımlanmıştır. Genel bir tarif yapılmak istenirse kent sürekli toplumsal gelişme içinde bulunan ve toplumun, yerleşme, barınma, gidişgeliş, çalışma, dinlenme, eğlenme gibi gereksinmelerinin karşılandığı sürekli değişim geçiren bir düzlemdir.19. yüzyıldan itibaren Avrupa'da modernizm hareketleri olarak yorumlanan Empresyonizm, Ekpresyonizm, Kübizm, Fütürizm, Sürrealizm ve Fotorealizm gibi akımlar oluşmuş, manzara resminin içinde yer alan kent imgeleri, başlı başına bir resim konusu haline dönüşmüştür.Cumhuriyet'in ilanından sonra ülkemizde sanat alanında başlatılan reformlar ile birlikte Türkiye'deki pek çok sanatçı yurtdışına gönderilerek batı sanatında gözlemledikleri bu hareketleri kendi sanat anlayışlarına da yansıtmayı başarmışlardır. Sanatçılar, kent imgelerini barındıran farklı tarzda pek çok manzara resimleri üretip, Türk Resim Sanatı'nın çeşitlenmesinde katkı sağlamakla birlikte, dönemin Türkiyesi'nin kent görüntüsünü de belgeleyip, bizlere dönemin yaşam tarzı, ekonomik gücü ve kültürel gelişimi gibi konularda bilgiler vermektedir. Hikmet Onat'ın, 1928 yılında yaptığı ?Ankara'dan? adlı eseri, Ankara'nın kasaba görünümünde olduğunu göstermesi bakımından buna bir örnek olarak verilebilir.Nazmi Ziya Güran, İbrahim Çallı, Hikmet Onat, Hüseyin Avni Lifij, Namık İsmail, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Fikret Mualla, Sami Yetik ve Devrim Erbil gibi dönemin önemli sanatçıları uyguladıkları reformlar ile çağdaş Türk sanatını oluşturmuşlardır. Bu ressamlar eserlerinde kent görünümlerini farklı tarzlarda betimlemiş ve günümüz Türk sanatçılarına esin kaynağı olmuşlardır.Bu çalışmada konu edilen akımlar ve eserler ışığında, sanayileşmenin sonrasında oluşan kentleşmenin getirmiş olduğu etkiler ile birlikte kentin karmaşasının, sosyal alanlarının, yarattığı izolasyon ve yalnızlık duygularının gözlemlendiği 10 adet proje uygulamasına yer verilmiştir.

Cities may be considered as one of the most important constructs that reflects cultural accumulation of the mankind who are forced to live together at a certain location. City is defined in different ways by different authors. A general description of the word `City? in geographical terminology dictionary would be defined as a settlement area in which trading, mining, administrational and educational duties are gathered together and a big settlement area effecting its surroundings in consideration of the dominant dutie.Since the 19th century in the name of modernisation, there has been a lot of progressive movements like romanticism, naturalism, impressionism, cubism, futurism and surrealism. City images appearing in lanscape paintings have achieved being painting themes alone.After the decleration of the new republic in our country, leaps in artistic subjects and the trips of the artists in Turkey to other countries have given them the chance to reflect the things they have seen at new destinations to their own art and they succeeded. Just like their colleagues they have made lots of lanscape paintings containing city images which differ from one another. This was expanding the turkish paintig limits by adding diversity and also giving us clues about the living style, economical state and the cultural developments of time the paintings were made. Hikmet Onat?s ?Ankara?dan? painting done in the year 1928 which demonstrates Ankara being viewed as a town could be given as an example.Important painters such as Nazmi Ziya Güran, İbrahim Çallı, Hikmet Onat, Hüseyin Avni Lifij, Namık İsmail, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Fikret Mualla and Sami Yetik have not only created the Modern Turkish Art but also earned to become inspiration sources to new Turkish painters.In the light of the movements and works taking place in this study, 10 projects are presented in which the feelings of isolation and loneliness at social spaces and the complexity of the city brought by the effects of the urbanization after the industrialization is observed.