Birinci basamak sağlık hizmetlerinde psikiyatrik tanı koydurucu bir ölçeğin (prime-md) Türkçeye uyarlanması

Abstract

VI. ÖZET Bu çalışmada, birinci basamak sağlık hizmetlerinde çalışan hekimler tarafından psikiyatrik bozuklukların tanınabilmesi için geliştirilmiş, hızlı uygulanabilen, yeni bir ölçek olan Prime-MD'nin Türkçe'ye uyarlanarak güvenirlik ve geçerliliğinin saptanması amaçlanmıştır. Araştırmanın denekleri Nisan-Haziran 1995 tarihleri arasında GÜTF Hastanesi ve AÜTF Psikiyatri Kliniğine başvuran kişilerden oluşmuştur. Uygulamada Prime-MD hasta soru formu araştırmaya katılmayı kabul eden her deneğe bireysel olarak verilmiş ve son bir ayı dikkate alarak doldurmaları istenmiştir. Psikiyatrik gruptaki hastalar psikiyatri uzmanı tarafından değerlendirilip tanı konduktan sonra tanıları bilmeyen bir psikiyatri asistanı tarafından Prime-MD uygulanmıştır. Hastalara aldıkları Prime-MD tanılarına göre psikologlar tarafından uygun testler verilmiştir. Psikiyatrik olmayan hasta grubuna ise önce Prime-MD uygulanmış, aynı hastalar tanıyı bilmeyen psikiyatri uzmanı tarafından yeniden değerlendirilmiş ve tüm hastalara psikologlar tarafından SCL-90-R uygulanmıştır. Prime-MD tanılarının doğruluk derecesi saptanarak güvenirlik ve Prime- MD tanıları ile diğer ölçekler arasında Spearman korelasyon katsayısı yöntemi ile geçerlilik araştırılmış, bulguların değerlendirilmesinde SPSS paket programı kullanılmıştır. Hasta soru formunun doğruluk derecesi yüksek, hata payı düşüktür. Klinisyen değerlendirme kılavuzu modüllerine doğru olarak yönlendirme54 konusunda güvenirliği yüksektir. Psikiyatrik olmayan hasta grubunda Prime-MD tanılarının güvenirliği yüksek, psikiyatrik hasta grubunda ise güvenirlik özgül tanılar için yüksek, eşikaltı tanılar için ise düşük düzeyde bulunmuştur. Psikolojik testlerle Prime-MD tanı dağılımı arasındaki ilişki ise psikiyatrik gruptaki depresyon ölçeği dışında istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Kullanılan ölçeklerle Prime-MD tanıları arasında orta düzeyde geçerlilik bulunmuştur. Prime-MD'nin uygulama süresi psikiyatrik grupta 7.5 dakika, psikiyatrik olmayan grupta ise 14 dakikadır. Prime-MD, birinci basamak sağlık hizmetleri uygulamasında ve araştırmalarında psikiyatrik bozuklukları kısa sürede tanımak için yararlı bir ölçek gibi görünmektedir.