Afetler sonrası yapılan sosyal yardımlar ve hizmetler

Abstract

Afetler; olağan yaşamı etkileyerek kesintiye uğratan ve insanların fiziksel, sosyal, ekonomik ve psikolojik yönden zarara uğradıkları büyük olaylardır. Doğa olaylarının neden olduğu afetlerin yanı sıra, özellikle teknolojinin gelişmesine paralel olarak insanların neden olduğu afetlerin de meydana gelmeye başlaması ile birlikte, günümüzde daha fazla afet olayıyla karşı karşıya kalınmaktadır. Dünyada ve Türkiye?de her yıl çok sayıda insan afetler nedeniyle olumsuz etkilenmekte ve yardıma muhtaç hale gelmektedir. Muhtaç insanların ihtiyaçlarının karşılanması, sosyal güvenlik sisteminin temel ilgi alanıdır. Afetler sonrasında yapılan yardımlar, sosyal güvenlik sistemi içerisinde genellikle sosyal yardımlar ve sosyal hizmetler aracılığıyla yapılmaktadır. Bu çalışma, Türk Sosyal Güvenlik Sistemi içerisinde primsiz rejim olarak adlandırılan sosyal yardım ve hizmetler aracılığıyla afetzedelere yapılan yardımları incelemeyi amaçlamaktadır.Çalışmada afet sonrası yapılan yardımlar, bu yardımların hukuki dayanakları ve yardımların yapılmasında görev alan kurum ve kuruluşlar incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda afet sonrası yapılan yardımların farklı mevzuat içerisinde dağınık bir şekilde bulunduğu görülmüştür. Afet sonrasında ortaya çıkan kaotik ortamda afetzedelerin ihtiyaçlarının karşılanması için, afet yardımlarında görev alan resmi kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşlarının koordinasyonu oldukça önemlidir. Sonuç olarak afet sonrası yapılan yardımların hukuki çerçevesi açık bir şekilde belirlenmelidir. Afetzedelere yapılacak yardımların asgarî miktarının insan onuruna yaraşır bir hayat yaşanmasını sağlayacak şekilde olması hedeflenmelidir. Bu hedefe ulaşabilmek için afet öncesi dönemde, afetzedelere yapılacak yardımlar ile ilgili, önceki afet deneyimlerinin ve uluslararası politika ve uygulamaların ışığında kapsamlı stratejiler geliştirilmeli ve planlar yapılmalıdır.

Disasters are big events which effect normal life and harm human beings in physical, social, economical, and psychological terms. Besides the natural causes, due to technological advancements occurrence of human caused disasters increased which have make contemporary people face much more disastrous events. Year by year, more people are effected by disasters and becoming needy both in Turkey and in the world. Meeting the needs of people is main interest of social security system. Post-disaster assistances are generally put into practice within the social security system as social assistances and social services. This study intends to examine the assistance practices for the people in need as social assistance and social service which is called `non-contributory regime? in Turkish Social Security System. In this study, post-disaster assistance, the legal foundations of this assistance, and the participated agency and institutions are examined. It is revealed that post-disaster assistance take place disorderly within different legislations. Since it is very important for the official assistance agency and institutions and non-governmental organizations to work in harmony in the chaotic state after disasters, it is of great importance to define the legal framework of the post-disaster assistance clearly. The minimum amount of assistance to disaster victims should be defined as to help them live a life worthy of human dignity. In order to realize this goal in the lights of previous disaster experiences and international policies and practices, comprehensive strategies and plans should be developed about the assistance for the disaster victims.