İskemik inmeli olgularda serum magnezyum düzeyi ile kerotis aterosklerotik lezyonu arasındaki ilişki

Abstract

ÖZET Bu çalışma, iskemik inmeli olgularda serum magnezyum düzeyi ile karotisteki aterosklerotik lezyon arasında bir ilişkinin var olup olmadığım araştırmak amacı ile yapılmıştır. Çalışma grubu, araştırma dönemi süresince Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Kliniğine iskemik strok nedeniyle yatırılan tüm olguları kapsamıştır. Çalışma kapsamına toplam 85 olgu dahil edilmiştir (48 kadın, 37 erkek). Tüm olgularda serum magnezyum düzeyleri ölçülmüş ve bilateral karotis arterlerde renkli doppler ultrasonografi (RDUS) incelemesi yapılmıştır. RDUS inceleme ile karotis arter sisteminde ileri intimal hiperplazi, plak ve/veya stenozu olan 56 olgu vaka grubunu, RDUS inceleme sonucu normal bulunanlar ile minimal intimal hiperplazi saptanan 29 olgu ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Serum magnezyum düzeyinin dışında dikkate alman diğer bağımsız değişkenler şunlardır : Yaş, cinsiyet, serumda LDL ve HDL kolesterol düzeyleri, hipertansiyon, sigara kullanım durumu ve diabettir. Veriler SPSS yazılım programı aracılığı ile bilgisayarda analiz edilmiştir. İlişki analizinde lojistik regresyon tekniği kullanılmış olup analize yukarıda belirtilen tüm değişkenler dahil edilmiştir. Olguların magnezyum düzeyleri 1.2-3 mg/dl arasında değişmekte idi. İlgili odds ratio'u anlaşılır bir ifade ile sunabilmek için magnezyum ve HDL kolesterol düzeyleri kategorik değişkenler olarak ele alınmışlardır. Magnezyum düzeyi 1.2 ile 1.7 mg/dl arasında olan 42 kişi bir grup, 1.7 'den yüksek olan 43 kişi diğer bir grup olacak şekilde gruplandınlmışlardır. HDL kolesterol düzeyi düşük (35 mg/dl'den düşük), normal (35-59.9 mg/dl) ve yüksek (60 mg/dl ve üzeri) kategorilerini içermiştir. Analiz sonucunda magnezyum düzeyi ateroskleroz açısından önemli bir faktör olarak ortaya çıkmıştır. Magnezyum düzeyi analizinde referans kategori olarak hipomagnezemi alınmıştır. Magnezyum ile ilgili lojistik regresyon katsayısı -2.1872, p=0.0007 olarak bulunmuştur. Bu çalışmada, hipomagnezemi karotis aterosklerozu ile negatif ilişkili önemli bir durum olarak ortaya çıkmıştır. Bu ilişki neden-sonuç ilişkisi olabilir. Bu ilişkinin kararlılığını ve tabiatım ortaya çıkaracak yeni çalışmalara ihtiyaç vardır. 28Eki: 2930Mg: Magnezyum, HT: Hipertansiyon, DM: Diabetes Mellitus, A: Ateroskleroz, +:Var, -: Yok, Sigara için; 0:Hiç kullanmamış, 1: Bir süre kullanmış ve bırakmış, 2: Kullanmaya devam ediyor. 31KAYNAKLAR 1. Handa N, Matsumoto M, Maeda H, Hougaku H. Ultrasonic evaluation of early carotid atherosclerosis. Stroke. 1990; 21:1567-1572. 2. Hatsukami TS. Clinical assesment of extracranial arterial disease In: Strandress DE, Van Breda A. Vascular Disease: Surgical and Interventional Therapy. Churchill Livingstone, New York 1994; pp:637-642. 3. Jarrel BE, Peripheral arterial disease In: Jarrel BE, Carabasi RA. Surgery. Harwal Publishing Company, Pennsylvania 1986; pp: 21 1-229. 4. Kumral K, Kumral E. Santral Sinir Sisteminin Damarsal Hastalıkları. Ege Üniversitesi matbaası. İzmir 1993: 12-42 5. Okazaki H: Fundamentals of Neuropathology. Igakushoin, New York, 1983 6. Flora GC, Baker AB, Loewenson RB, Klassen AC. A comparative study of cerebral atherosclerosis in males and females. Circulation 1968;38: 859 7. Tell GS, Philos DR, Crouse JR, et al. Relation between blood lipids, lipoproteins and cerebrovascular atherosclerosis. Stroke 1988; 19: 423-430. 8. Altura B.T, Brust M, Bloom S et al. Magnesium dietary intake modulates blood lipid levels and atherogenesis. Proc Natl Acad Sci USA 1990; 87,pp: 1840-1844. 9. Orimo H and Ouchi y. The role of Calcium and Magnesium in the Development of Atheroscleosis. Experimental and clinical evidence. Ann NY. ACAD Sci. 1990; 598: 444-457. 10. Jing MA., Folsom A.R., Melnick S.L., Eckfeldt J.H., Sharrett A.R., Nabusi A. A, Hutchinson R.G, Metcalf P.A. Associations of serum and dietary magnesium with cardiovascular disease, hypertension, diabetes, insulin, and carotid arterial wall thickness: the Anc Study. J. Clin. Epidemiol. 1995; 48: 7, pp.927-940. 11. Adams RD, Victor M. Principles of Neurology. 5th Ed. Mc Grawhill. New York. 1993:443-490,669-743. 12. Ertekin C. Nörolojide Fizyopatoloji ve Tedavi. Bilgehan matbaası. İzmir 1987 : 625- 779. 13. Zembilci N. Sinir Sistemi Hastalıkları. Üçüncü Baskı. İstanbul. 1995.; 325-328. 32