Farklı anestezi yöntemlerinin cerrahi stres yanıt üzerindeki etkisi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada, propofol-alfentanil ve propofol-remifentanil ile total intravenöz anestezinin (TIVA), sevofluran ile de inhalasyon anestezisinin cerrahi strese hemodinamik, metabolik ve endokrin yanıt etkileri ile, yeni bir akut faz hormonu olduğu düşünülen leptinin karşılaştırılması amaçlandı. Elektif batın operasyonu geçirecek ASA I-II 45 hasta rasgele 15'er kişilik üç eşit gruba ayrıldı. Çalışma 08- -11- saatleri arasında öpere olan hastalara uygulandı. Sevoflurane grubunda anestezi indüksiyonu 0.01 mg/kg fentanil, 1.5 mg/kg propofol ve 0.1 mg/kg veküronyum ile sağlandı. İdamede % 1.5-3 sevoflurane ve %50 N2O/O2 ile anestezi uygulamasına devam edildi. Alfentanil grubunda anestezi indüksiyonu 40 ug/kg alfentanil, 1.5 mg/kg propofol ve 0.1 mg/kg veküronyum ile sağlandı. İdamede 70 ug/kg/dk'dan propofol ve ilk 1 saat 2 fig/kg/dk'dan sonra 1 p,g/kg/dk'dan olacak şekilde alfentanil infüzyonu yapıldı. Remifentanil grubunda anestezi indüksiyonu 1 jag/kg remifentanil, 1.5 mg/kg propofol ve 0.1 mg/kg veküronyum ile sağlandı. İdamede 100 [ig/kg/dk'dan propofol ve cerrahi stimulustan bir dakika önce 0.5 (ig/kg/dk olacak şekilde 0.25 ug/kg/dk'dan remifentanil infüzyonu yapıldı. Hastaların hemodinamik parametreleri biri kontrol dönemi olmak üzere 14 zaman diliminde değerlendirildi. Kortizol, ACTH, Prolaktin, İnsülin, Glukoz, ve Leptin düzeylerinin ölçümü için biri kontrol dönemi olmak üzere üç zaman diliminde kan örnekleri alındı. Kan örnekleri ACTH için EDTA'lı tüpe alınıp soğuk zincirle taşındı. Kortizol, İnsülin, Prolaktin ve Leptin için alınan örnekler normal hormon tüpüne alındı. ACTH, Kortizol, İnsülin ve Prolaktin düzeyleri radioimmünassay ile, Leptin düzeyleri ise IRMA ile saptandı. 55Entübasyon ve cerrahi insizyona hemodinamik yanıt alfentanil ve remifentanil gruplarında baskılandı. ACTH ve kortizol düzeyleri remifentanil grubunda anlamlı bir şekilde baskılandı (p<0.05). Prolaktin düzeyleri üç grupta da anlamlı bir şekilde yüksekti (p<0.05). Glukoz düzeylerindeki artış remifentanil ve alfentanil gruplarında daha az idi. Tüm gruplarda Leptin düzeyleri peroperatif 1. saatte azaldı ve postoperatif 24. saatte arttı. Sonuç olarak; peroperatif strese hemodinamik, metabolik ve endokrin yanıtları baskılamada sevofluran ile inhalasyon anestezisinin yetersiz kaldığı, propofol-alfentanil ile TIVA'nın nispeten baskılama yaptığı propofol-remifentanil ile uygulanan TIVA'nın ise iyi bir baskılama yaptığı, Leptin ölçümünün cerrahi strese endokrin yanıtta çok anlamlı olmamakla birlikte bifazik bir akut faz stres hormonu olarak kullanılabileceği kanısına varıldı. 56