Lityum ve karbamazepin kullanan olgularda sinüs düğüm fonksiyonlarının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Lityum ve karbamazepin, başta bipolar bozukluk olmak üzere birçok psikiyatrik bozuklukta kullanılmakta olan duygudurum düzenleyicileridir. Her iki ilacın kardiyak sistem üzerine olan etkileri önem taşımaktadır. Sinüs düğüm fonksiyonlarının incelenmesi kardiyak fonksiyonların değerlendirilmesinin önemli bir ölçütüdür. Bu çalışmada, lityum ve karbamazepinin sinüs düğümü üzerine olan etkilerini belirlemek ve karşılaştırmak, ortaya çıkan bulguların yaygınlığım saptamak ve kardiyolojik açıdan dikkat edilmesi gereken durumları belirlemek amaçlanmıştır. Bu çalışmaya, en az bir yıldır lityum ve karbamazepin kullanmakta olan, bilinen kalp rahatsızlığı olmayan, primer hastalığı açısından remisyonda olan, sistemik ve nörolojik rahatsızlığı olmayan, alkol ve madde bağımlılığı olmayan 31'i lityum ve 17'si karbamazepin kullanan toplam 48 olgu alınmıştır. Bu sayı, psikiyatri anabilim dalına başvuran ve çalışmamız için gerekli koşullan sağlayan tüm vakaları içermektedir. Hastaların onaylan alındıktan sonra sosyodemografik bilgi formu dolduruldu. Lityum grubunda serum lityum düzeylerine bakıldıktan soma sırasıyla EKG, efor testi, 24 saatlik Holter kaydı, karotis sinüs masajı, atropin testi ve intrinsik kalp hızı testi yapıldı Lityum kullanan olgularda %9.7 oranında T negatifliği saptandı Efor testinde lityum grubunda %35.5, karbamazepin grubunda %17.6 oranında kronotropik yetersizlik saptandı (p>0.05). İki grupta da karotis sinüs masajı ile asistoli saptanmadı. Lityum kullanan olgularda atropin testi %22.6 oranında anormal bulunurken, karbamazepin grubunda anormallik saptanamadı (p<0.05). İki grup arasında lityum grubunda daha kötü olmak üzere minimum ve ortalama kalp hızlan açısından fark anlamlı bulundu (sırası ile p<0.05 ve p<0.01). Egzersiz testinde maksimum kalp hızı ve kronotropik yetersizlik, Holter kaydında maksimum kalp hızı, supraventriküler ektopi, ventriküler ektopi ve intrinsik kalp hızlan açısından her iki grup arasında istatistiksel olarak fark yoktu. Sonuç olarak lityumun sinüs düğümü fonksiyonlan üzerine baskılayıcı etkisinin karbamazepinden daha fazla olduğu söylenebilir. 35

ABSTRACT Lithium and carbamazepine, which are called mood stabilizers, are used in a number of many psychiatric disorders, especially in the major one bipolar disorder. Both of these drugs effects have great importance on the cardiovascular system. The examination of the sinus node functions, is an important criterion of evaluating the cardiac functions. The aim of the this study is to determine and compare the effects of lithium and carbamazepine on sinus node to find out the appearing cases widespread and determining the required conditions related to cardiology. 48 cases had been taken to this study. These cases have been using lithium and carbamazepine for at least one year. They don't have any known heart or systematic or neurologic disorders and on remision in the case of primer disease. These people also don't use alcohol or any other substances. Among these 48 cases, 31 of them have been using üthium and rest (17) of them carbamazepine. This number contains all the events that applied to the physiatric department and provides the required conditions in which we work. After taking the cases approvals, a sociodemografic form was filled out. In the lithium group, after measurment of the serum lithium levels, in orders of EKG, exercise test a 24 hour Holter registration, carotis sinus massage, atropin test and intrinsic heart rate test were performed. In those who use hfhium, 9.7% of cases T negativity has been determined. In the exercise test it has been found out that 35.5% in the lithium group and 17.6% in the carbamazepine group have chronotropic incompetence (p>0.05). Asistoly did not occur after carotis sinus massage in both, of these groups. The atropin test on hfmum users were abnormal in of 22.6% of cases and no abnormality was determined in the carbamazepine group (p<0.05). Between the two groups, especially worse in the lithium group, it has been found out that the difference was meaningful because of the minimum and average heart rate (in orders of p<0,05 and p<0.01). In the exercise test maximum heart rate and chronotropic incompetence, in Holter registration, maximum heart rate, supraventricular ectopic beats, ventricular ectopic beats and intrinsic heart rate had been searched and it was seen that there were no statistical differences between these two groups. Finally it can be said that lithium has a more evident effect on sinus node function compared with carbamazepine. 36